Các nhà khảo cổ tại nghĩa địa Adaiima gần sông Nile, Ai Cập, đã phát hiện một thi thể thiếu nữ với dấu vết bị chặt tay và chôn cất theo hướng đặc biệt của sao Sirius. Với niên đại từ khoảng 3300 đến 2700 trước Công nguyên, thi thể này mang đến những thông tin quý giá về phong tục tang lễ và tín ngưỡng cổ xưa ở Ai Cập. Các nhà nghiên cứu đã xác định rằng, bàn tay của thiếu nữ bị chặt ra sau khi cô qua đời, rất có thể bằng cách sử dụng rìu, và các bó cơ có thể đã bị cắt bằng lưỡi dao đá lửa.

Thi thể của cô được sắp xếp một cách khéo léo để trông gần như nguyên vẹn. Bàn tay được đặt cạnh cẳng tay, tạo nên một hình ảnh về sự trọn vẹn dù đã mất một phần cơ thể. Điều đáng chú ý là cách mà các nhà mai táng đã đặt thi thể thiếu nữ theo hướng thẳng hàng với mặt trời lặn trong ngày đông chí. Quan tài của cô được hướng về phía sao Sirius, ngôi sao sáng nhất trên bầu trời, đang mọc. Sự sắp xếp này không chỉ thể hiện kỹ năng của những người thực hiện tang lễ mà còn bộc lộ những yếu tố tâm linh và vũ trụ quan sâu sắc.

Theo các chuyên gia, việc chôn cất thiếu nữ theo hướng sao Sirius có thể là dấu hiệu sớm nhất của thần thoại Osiris và Isis. Trong thần thoại này, nữ thần Isis đã ráp lại các phần cơ thể bị chặt của Osiris dưới ánh sao Sirius. Hành động này tượng trưng cho cái chết, sự tái sinh và trật tự vũ trụ, thể hiện một khía cạnh quan trọng của tín ngưỡng Ai Cập cổ. Sự liên kết giữa sao Sirius và nghi thức tang lễ nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa thiên văn, vòng quay của cuộc sống và cái chết.

Phát hiện này cũng là một bằng chứng cho sự chuyển biến lâu dài trong phong tục tang lễ tại Ai Cập cổ. Sự xuất hiện của việc chôn cất theo hướng thiên văn như vậy cho thấy sự hình thành dần dần của hệ thống thứ bậc xã hội. Những cá nhân có vị thế cao trong xã hội có thể đã được chôn cất với những nghi thức phức tạp và biểu tượng tâm linh rõ ràng. Trong khi đó, sự thay đổi trong cách thức mai táng cũng phản ánh sự phát triển của các tín ngưỡng và biểu tượng tâm linh trong suốt thời kỳ.

Tóm lại, việc phát hiện ra thi thể thiếu nữ bị chặt tay và chôn cất theo hướng sao Sirius tại Adaiima mang ý nghĩa đặc biệt trong nghiên cứu về Ai Cập cổ. Nó không chỉ hé lộ những bí mật về phong tục tang lễ và tín ngưỡng cổ xưa mà còn gợi mở về sự phát triển của hệ thống xã hội và biểu tượng tâm linh qua thời gian.

Triển lãm cá nhân Sen Soul của họa sĩ Ngô Bá Hoàng vừa khai trương tại Bảo tàng Hà Nội, giới thiệu hơn 40 tác phẩm gốm vẽ men màu. Triển lãm lấy cảm hứng từ vẻ đẹp của sen, biểu tượng văn hóa và tâm linh trong đời sống người Việt, với chủ đề Sen – Vẻ đẹp thuần khiết của tâm hồn Việt.

Các tác phẩm gốm của Ngô Bá Hoàng không bị gò bó trong khuôn khổ hình học mà thể hiện sự tự do và bay bổng như những bản hòa âm của sắc màu và hình khối. Phong cách tạo hình của anh phảng phất hơi thở hội họa phương Đông, với lớp men đa sắc và kỹ thuật vẽ nhiều tầng lớp trên nền gốm.

Họa sĩ Ngô Bá Hoàng chia sẻ rằng gốm là chất liệu cuốn hút anh bởi ngôn ngữ biểu đạt phong phú. Mỗi tác phẩm là một cuộc đối thoại giữa người nghệ sĩ với lửa và đất, không thể lặp lại. Các màu men được sử dụng chủ yếu là gốc oxit kim loại, sau khi được nung ở nhiệt độ cao sẽ xảy ra phản ứng tạo nên các sắc độ bất ngờ, giàu hiệu ứng thị giác.

Tại triển lãm, tác giả cũng ra mắt dòng gốm nghệ thuật mang tên SenS. Trước khi đến với gốm, họa sĩ Ngô Bá Hoàng từng làm việc với nhiều chất liệu như sơn dầu, sơn mài, acrylic, màu nước… Nhưng gốm nghệ thuật lại là mảng sáng tác anh đặc biệt yêu thích vì cảm giác tự do trong hình khối và ngẫu hứng của màu men.

Điểm nhấn đặc biệt trong triển lãm là tác phẩm thể hiện hình tượng người mẹ đang mang thai, một tạo hình khối kết hợp hội họa gốm được đánh giá cao bởi giới chuyên môn. Họa sĩ Dương Văn Thành nhận xét rằng đây là một tác phẩm gốm nghệ thuật độc đáo, giàu tính biểu tượng và được tìm tòi công phu.

Triển lãm Sen Soul của họa sĩ Ngô Bá Hoàng sẽ giúp công chúng có thêm cái nhìn về gốm nghệ thuật Việt Nam, cũng như tài năng và sự sáng tạo của người nghệ sĩ. Sự kiện này cũng thể hiện sự phát triển và đổi mới của nghệ thuật gốm tại Việt Nam, cũng như tiềm năng và triển vọng của loại hình nghệ thuật này trong tương lai. Để tìm hiểu thêm về triển lãm và các tác phẩm của họa sĩ Ngô Bá Hoàng, vui lòng truy cập trang web của Bảo tàng Hà Nội.