Nghị định 207/2025/NĐ-CP, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1.10.2025, sẽ đưa ra các quy định chi tiết về sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo. Theo đó, chỉ các cặp vợ chồng vô sinh hoặc có chỉ định về y tế và phụ nữ độc thân không có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật có nguyện vọng mới được thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản.

Nghị định này cũng quy định cụ thể về việc hiến tinh trùng, hiến noãn, hiến phôi. Theo đó, việc hiến những mẫu sinh sản này phải tuân thủ nguyên tắc chỉ được hiến tại một cơ sở được phép lưu giữ và sử dụng cho một phụ nữ hoặc một cặp vợ chồng trên nguyên tắc vô danh.

Về thủ tục mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, Nghị định 207/2025/NĐ-CP cũng đưa ra các quy định cụ thể. Các cặp vợ chồng vô sinh cần gửi hồ sơ đề nghị đến cơ sở khám chữa bệnh được phép thực hiện kỹ thuật này. Hồ sơ bao gồm đơn đề nghị, xác nhận của UBND cấp xã và giấy tờ chứng minh mối quan hệ thân thích. Người mang thai hộ cần chứng minh đã từng sinh con với giấy khai sinh, giấy chứng sinh hoặc bản xác nhận của UBND cấp xã.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP cũng đưa ra định nghĩa rõ ràng về các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm và thụ tinh nhân tạo. Thụ tinh trong ống nghiệm là phương pháp kết hợp noãn và tinh trùng trong ống nghiệm để tạo thành phôi. Thụ tinh nhân tạo là phương pháp đưa tinh trùng đã được lọc rửa vào buồng tử cung để tạo điều kiện thuận lợi cho sự thụ tinh.

Nghị định cũng định nghĩa rõ về vô sinh. Vô sinh được xem là tình trạng vợ chồng sau một năm chung sống có quan hệ tình dục, không sử dụng biện pháp tránh thai mà người phụ nữ vẫn không có thai; hoặc phụ nữ, nam giới có khuyết tật hoặc tình trạng bệnh lý dẫn đến suy giảm khả năng sinh con.

Đối với những trường hợp được phép thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, cơ sở y tế phải tuân thủ các quy định và nguyên tắc để đảm bảo an toàn và hiệu quả của các kỹ thuật này. Dự kiến với Nghị định 207/2025/NĐ-CP, các vấn đề liên quan đến sinh con bằng kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và điều kiện mang thai hộ vì mục đích nhân đạo sẽ được làm rõ và quản lý chặt chẽ hơn.

Ngày 26.7, Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) tỉnh Thanh Hóa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã tổ chức một chương trình tư vấn, truyền thông về chăm sóc sức khỏe sinh sản, khám miễn phí bệnh phụ khoa và siêu âm cho hơn 200 nữ công nhân lao động tại tỉnh Thanh Hóa. Sự kiện này diễn ra trong khuôn khổ chào mừng 96 năm Ngày thành lập Công đoàn Việt Nam và thực hiện Đề án nữ công.

Chương trình này có mục tiêu nâng cao nhận thức cho nữ công nhân lao động về việc chăm sóc và bảo vệ sức khỏe sinh sản, phòng chống bệnh nghề nghiệp, và xây dựng gia đình no ấm, tiến bộ, hạnh phúc. Tại chương trình, các nữ công nhân đã được đội ngũ y, bác sĩ của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh truyền thông về cách chăm sóc sức khỏe sinh sản; khám miễn phí các bệnh phụ khoa, siêu âm; đồng thời chia sẻ, hướng dẫn phòng chống, ngăn ngừa các bệnh thường gặp ở phụ nữ như ung thư cổ tử cung, ung thư vú.

Không chỉ dừng lại ở đó, chương trình cũng tư vấn kiến thức liên quan đến chăm sóc sức khỏe trong thời kỳ mang thai, sau sinh và nuôi con nhỏ, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho nữ công nhân tại doanh nghiệp. Qua đó, giúp nữ công nhân có thêm kiến thức và kỹ năng để chăm sóc sức khỏe của mình, cũng như xây dựng cuộc sống gia đình tốt đẹp hơn.

Chương trình là một hoạt động thiết thực, ý nghĩa, thể hiện sự quan tâm của LĐLĐ tỉnh Thanh Hóa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đối với đời sống của nữ công nhân lao động. Đây cũng là một phần trong nỗ lực không ngừng của các tổ chức trong việc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho người lao động, đặc biệt là nữ công nhân lao động.

Hơn 200 nữ công nhân lao động đã được tận hưởng những dịch vụ y tế chất lượng và có cơ hội tiếp cận với những thông tin bổ ích về chăm sóc sức khỏe sinh sản. Sự thành công của chương trình là một minh chứng cho sự phối hợp chặt chẽ giữa LĐLĐ tỉnh Thanh Hóa và Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh trong việc thực hiện các hoạt động vì sức khỏe và hạnh phúc của người lao động.

Nâng cao chất lượng dân số là một mục tiêu quan trọng không chỉ của ngành Y tế mà còn là chiến lược phát triển lâu dài của đất nước. Trong đó, bên cạnh việc chăm sóc sức khỏe sinh sản, các tiến bộ trong hỗ trợ sinh sản, đặc biệt là phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm, đã và đang đóng vai trò quan trọng trong việc mang lại cơ hội làm cha, làm mẹ cho hàng triệu cặp vợ chồng gặp khó khăn về vấn đề hiếm muộn. Điều này không chỉ góp phần nâng cao chất lượng dân số mà còn thể hiện sự quan tâm của xã hội tới vấn đề sức khỏe sinh sản và hạnh phúc của các gia đình.

Trong thời gian qua, việc ứng dụng các công nghệ hỗ trợ sinh sản hiện đại đã trở thành một phần không thể thiếu trong quá trình điều trị hiếm muộn. Các trung tâm hỗ trợ sinh sản tại Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu đáng kể, với hàng ngàn cặp vợ chồng đã có được niềm vui làm cha, làm mẹ nhờ vào những tiến bộ trong lĩnh vực này. Việc nâng cao chất lượng dân số không chỉ dừng lại ở việc tăng số lượng dân số mà còn quan tâm đến chất lượng sức khỏe và hạnh phúc của các thành viên trong gia đình.

Nhằm đạt được mục tiêu nâng cao chất lượng dân số, Chính phủ Việt Nam đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ nhằm thúc đẩy các hoạt động chăm sóc sức khỏe sinh sản và hỗ trợ sinh sản. Các cơ sở y tế cũng đã không ngừng nâng cao chất lượng dịch vụ, áp dụng các công nghệ mới và tăng cường đào tạo đội ngũ bác sĩ, chuyên gia sinh sản để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của các cặp vợ chồng.

Song song với việc phát triển các công nghệ hỗ trợ sinh sản, nâng cao nhận thức của cộng đồng về vấn đề hiếm muộn và các giải pháp hỗ trợ sinh sản cũng là một yếu tố quan trọng. Thông qua các chương trình giáo dục và truyền thông, nhiều cặp vợ chồng đã hiểu hơn về các lựa chọn hỗ trợ sinh sản và quyền tiếp cận các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản chất lượng.

Với những nỗ lực không ngừng trong việc nâng cao chất lượng dân số và hỗ trợ sinh sản, Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế trong khu vực về cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản toàn diện. Trong tương lai, việc tiếp tục đầu tư vào công nghệ hỗ trợ sinh sản và đẩy mạnh các hoạt động nâng cao nhận thức sẽ tiếp tục là chìa khóa để mang lại hạnh phúc và cơ hội làm cha, làm mẹ cho nhiều cặp vợ chồng.

Sau 8 năm chờ đợi, vợ chồng chị Linh, 35 tuổi, đã có được niềm vui khi đón nhận một bé gái khỏe mạnh, nặng hơn 3kg vào giữa tháng 7 vừa qua. Hành trình đến với niềm vui này của chị Linh và chồng không hề dễ dàng, bắt đầu từ việc chị từng phẫu thuật bóc u buồng trứng bên trái khi mới 15 tuổi.

Sau khi kết hôn, chị Linh cùng chồng mong muốn có con, nhưng 5 năm trôi qua mà không có bất kỳ tin vui nào. Khi khám ở hai bệnh viện khác nhau, chị được chẩn đoán rằng dự trữ buồng trứng giảm nhẹ so với chỉ số trung bình ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, còn chồng chị bị tinh trùng yếu và dị dạng.

Không từ bỏ hy vọng, vợ chồng chị Linh tiếp tục chờ đợi trong 3 năm tiếp theo, nhưng vẫn không có tin vui. Đến tháng 2/2024, họ quyết định đến khám tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh (IVF Tâm Anh TP.HCM). Tại đây, chồng chị Linh được thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ, kết quả ghi nhận tỷ lệ tinh trùng dị dạng không có phần đầu acrosome lên đến 100%. Phần đầu acrosome là một túi nhỏ chứa các enzyme phân giải protein, giúp tinh trùng phá vỡ lớp màng bảo vệ của trứng, nhưng trong trường hợp này, không có sự hiện diện của nó, dẫn đến việc tinh trùng không thể thụ thai tự nhiên.

Với tình trạng của vợ chồng chị Linh, việc áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung (IUI) sẽ có tỷ lệ thành công rất thấp. Vì vậy, họ quyết định thực hiện phương pháp thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để có con. Chị Linh được sử dụng thuốc kích thích buồng trứng với phác đồ phù hợp. Sau đó, bác sĩ chọc hút thu được 6 noãn (trứng) trưởng thành, thụ tinh trong ống nghiệm và thu được 3 phôi ngày 5 chất lượng tốt.

Các bác sĩ sau đó đã xây dựng phác đồ chuẩn bị niêm mạc tử cung đủ điều kiện để chuyển phôi. Cuối cùng, chị Linh đã đậu thai và hạ sinh một bé gái khỏe mạnh.

ThS.BS.CKII Dương Quang Huy, Trưởng Đơn vị Nam học, Trung tâm IVF Tâm Anh TP.HCM, cho biết rằng tinh trùng dị dạng là một hiện tượng khá phổ biến ở nam giới. Trong mẫu tinh dịch sau xuất tinh của nam giới khỏe mạnh thường có một tỷ lệ tinh trùng dị dạng nhất định. Thông thường, tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường từ 4-10% vẫn có khả năng thụ thai. Tuy nhiên, nếu tỷ lệ tinh trùng dị dạng vượt quá 96%, khả năng sinh sản có thể bị ảnh hưởng và cần điều trị hỗ trợ sinh sản.

Theo bác sĩ Huy, tình trạng tinh trùng dị dạng có thể do nhiều nguyên nhân, bao gồm suy giảm hormone sinh dục (testosterone) ở nam giới dẫn đến hoạt động sản xuất tinh trùng bị trục trặc, gây bất thường trong tế bào tinh trùng. Ngoài ra, nam giới thường xuyên tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, nhiệt độ cao, kim loại nặng, chất độc hại cũng có thể khiến tinh trùng bị biến đổi hình thái.

Bác sĩ Huy cũng khuyến cáo nam giới nên chủ động khám sức khỏe sinh sản định kỳ. Nếu chưa kết hôn nhưng thường xuyên làm việc trong môi trường tiếp xúc với hóa chất độc hại, tia xạ, hoặc có các bất thường ở hệ thống cơ quan sinh sản, nên trữ đông tinh trùng để bảo tồn khả năng sinh sản. Đối với các cặp vợ chồng kết hôn, quan hệ tình dục đều đặn nhưng một năm không có thai, nên đến khám và điều trị sớm để sớm có con và tiết kiệm chi phí.