Ở thành phố Cần Thơ, một nhóm các nghệ nhân và người yêu nghệ thuật đã tụ hội để thành lập nhóm Art house, với tham vọng biến những phụ phẩm nông nghiệp như vỏ bắp trở thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo. Qua hoạt động của mình, họ không chỉ góp phần giảm thiểu rác thải mà còn giữ gìn và phát huy giá trị của nghệ thuật thủ công truyền thống.

Nhóm Art house Cần Thơ là tập hợp của các giáo viên mỹ thuật, sinh viên và những người yêu nghệ thuật. Lấy cảm hứng từ cuộc sống nông thôn ở miền Tây, nơi cây bắp đóng vai trò quan trọng trong đời sống của người dân, nhóm đã tìm cách biến vỏ bắp – thứ mà nhiều người cho là phế phẩm – trở thành chất liệu tạo nên các sản phẩm thủ công giàu giá trị.

Quá trình tạo ra các sản phẩm này hoàn toàn bằng tay. Mỗi chiếc túi xách làm từ vỏ bắp cần trải qua nhiều công đoạn tỉ mỉ như thu gom, xử lý, phơi vỏ, đan và trang trí bằng vải lụa. Mỗi sản phẩm cần từ một đến hai ngày để hoàn thiện. Không chỉ dừng lại ở túi xách, nhóm còn tạo ra các sản phẩm khác như ví, đế lót bình hoa, khung gương trang trí và giấy thủ công làm từ vỏ bắp.

Loại giấy này được tạo ra bằng cách xay nhuyễn vỏ bắp, sau đó pha trộn với màu thực phẩm và hoa lá tự nhiên. Từ giấy vỏ bắp, nhóm đã tạo ra các tác phẩm tranh dân gian bằng cách kết hợp kỹ thuật in khắc gỗ và tô màu theo phong cách tranh Đông Hồ, Hàng Trống. Nhóm cũng vẽ tranh phong cảnh địa phương và các chủ đề về đờn ca tài tử trên giấy vỏ bắp, nhằm giới thiệu về vùng đất Cần Thơ.

Art house Cần Thơ không chỉ là một nhóm nghệ thuật, mà còn là một biểu tượng của phong trào sống xanh và sáng tạo bền vững trong cộng đồng. Các thành viên thường xuyên tổ chức các buổi hướng dẫn làm thủ công cho học sinh, sinh viên và người dân địa phương. Qua các hoạt động của mình, nhóm Art house Cần Thơ hy vọng mang đến một thông điệp về việc tái sử dụng và tái tạo các chất liệu có sẵn trong tự nhiên, đồng thời lan tỏa tình yêu văn hóa và sáng tạo trong cộng đồng.

Thông qua việc biến vỏ bắp thành các sản phẩm thủ công mỹ nghệ độc đáo, nhóm Art house Cần Thơ đã chứng minh rằng, ngay cả những thứ bị xem là phế phẩm cũng có thể có giá trị mới nếu chúng ta biết cách nhìn nhận và tạo ra chúng. Nhóm cũng hy vọng rằng, thông qua các hoạt động của mình, sẽ có thêm nhiều người tham gia vào việc giảm thiểu rác thải và bảo vệ môi trường.

Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội đã phát động Cuộc thi Thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2025 với chủ đề ‘Nâng tầm sáng tạo – lan tỏa tinh hoa – vươn mình hội nhập’. Mục tiêu của cuộc thi là khuyến khích các tổ chức, cá nhân phát huy ý tưởng sáng tạo trong thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ. Đồng thời, cuộc thi cũng nhằm tập hợp trí tuệ, ý kiến đóng góp của các chuyên gia thủ công mỹ nghệ trong và ngoài nước.

Cuộc thi sẽ tiếp nhận sản phẩm dự thi từ ngày 01/7 đến hết ngày 31/7/2025. Dự kiến chấm thi trong tháng 8-9/2025 và trao giải tại Hội chợ quốc tế quà tặng hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội (Hanoi Giftshow 2025) vào tháng 10/2025. Các sản phẩm dự thi sẽ được chia thành 6 nhóm: gốm sứ; sơn mài; mây, tre, giang đan, guột tế; khảm trai, gỗ, sừng mỹ nghệ; thêu, lụa tơ tằm; đồng, đá và các sản phẩm thủ công khác.

Ông Nguyễn Ánh Dương, Phó Giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, thông qua cuộc thi, Ban tổ chức kỳ vọng sẽ thu hút từ 300-350 mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ có thiết kế mới. Điều này sẽ hỗ trợ các doanh nghiệp, cơ sở sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ Hà Nội đa dạng hóa mẫu mã sản phẩm, đáp ứng yêu cầu thị trường.

Hà Nội hiện có khoảng 1.350 làng nghề và làng có nghề, trong đó 337 làng nghề truyền thống đã được công nhận. Thủ đô được xem là cái nôi của nhiều ngành nghề thủ công truyền thống, không chỉ giàu tiềm năng kinh tế mà còn lưu giữ bản sắc văn hóa dân tộc qua hàng trăm năm lịch sử.

Tuy nhiên, để phát triển sản phẩm thủ công mỹ nghệ, cần có đổi mới sáng tạo trong thiết kế sản phẩm. Cuộc thi thiết kế mẫu sản phẩm thủ công mỹ nghệ năm 2025 là dịp để các nghệ nhân, nhà thiết kế, doanh nghiệp cùng chung tay tạo nên những sản phẩm vừa mang đậm bản sắc văn hóa, vừa bắt nhịp xu hướng tiêu dùng hiện đại, góp phần đưa thủ công mỹ nghệ Hà Nội vươn xa trên thị trường quốc tế.

Thổ cẩm Jrai, một biểu tượng văn hóa đặc trưng của cộng đồng người Jrai tại Tây Nguyên, đang trở thành một tiềm năng kinh tế đáng kể trong ngành thời trang đương đại. Với hoa văn độc đáo, màu sắc tự nhiên và câu chuyện văn hóa sâu sắc, thổ cẩm Jrai không chỉ là một sản phẩm dệt thủ công mà còn là một tác phẩm nghệ thuật thể hiện bản sắc văn hóa và tín ngưỡng của người Jrai.

Được dệt thủ công hoàn toàn bằng khung dệt truyền thống, sử dụng sợi bông, sợi tơ từ cây rừng và màu nhuộm tự nhiên từ vỏ cây, lá cây hoặc đất đỏ bazan, thổ cẩm Jrai đòi hỏi sự khéo léo và hiểu biết sâu sắc về quy luật hoa văn và kỹ thuật phối màu. Mỗi sản phẩm thổ cẩm Jrai đều mang một câu chuyện riêng, phản ánh thế giới quan và tín ngưỡng của người Jrai.

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và sự hồi sinh mạnh mẽ của chất liệu truyền thống, nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm thủ công mỹ nghệ và thời trang mang yếu tố bản địa đang gia tăng mạnh mẽ. Điều này đã tạo cơ hội lớn cho việc thương mại hóa thổ cẩm Jrai. Tuy nhiên, để thổ cẩm Jrai phát huy hết tiềm năng kinh tế, cần giải quyết các thách thức liên quan đến quy mô sản xuất nhỏ lẻ, thiếu hệ thống nhận diện thương hiệu, chưa đăng ký chỉ dẫn địa lý và thiếu chính sách hỗ trợ phát triển cụ thể.

Phụ kiện thời trang đương đại đang dịch chuyển mạnh về phía sản phẩm mang tính bản địa, thủ công và thân thiện với môi trường. Thổ cẩm Jrai là một trong những chất liệu tiêu biểu có khả năng hội nhập sâu vào xu hướng thiết kế phụ kiện thời trang hiện nay. Với các hoa văn hình học và họa tiết độc đáo, màu sắc đối lập mạnh, chất liệu vải dày, bền và có nguồn gốc hoàn toàn từ tự nhiên, thổ cẩm Jrai tạo nên hiệu ứng thị giác mạnh mẽ, rất phù hợp làm điểm nhấn, tạo chiều sâu văn hóa trong các sản phẩm phụ kiện thời trang như túi xách, ví, khăn, giày dép hay phụ kiện trang trí nội thất.

Tuy nhiên, việc thương mại hóa thổ cẩm Jrai qua phát triển ứng dụng trong thiết kế phụ kiện thời trang đã và đang gặp phải những thách thức về nguồn nguyên liệu và kỹ thuật sản xuất truyền thống, bảo tồn bản sắc văn hóa trong quá trình đổi mới sáng tạo sản phẩm, thị trường và chiến lược thương mại hóa, phát triển nguồn nhân lực và hợp tác liên ngành, quyền sở hữu trí tuệ và bảo vệ di sản văn hóa.

Để giải quyết các thách thức này, cần có chiến lược tổng thể nhằm bảo tồn và định vị thương hiệu cho thổ cẩm Jrai, xây dựng chuỗi giá trị từ nguyên liệu đến sản phẩm, đào tạo thiết kế ứng dụng và quản trị sản phẩm, tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại và hình thành chỉ dẫn địa lý cho sản phẩm thổ cẩm Jrai. Bằng cách này, thổ cẩm Jrai có thể phát huy hết tiềm năng kinh tế và trở thành một biểu tượng văn hóa đặc trưng của Việt Nam trên thị trường quốc tế.