Trong một bước tiến quan trọng cho lĩnh vực trí tuệ nhân tạo và nghệ thuật, robot thông minh “Học bá01” đã làm lịch sử khi trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ đầu tiên tại Trung Quốc. Robot này được chấp nhận vào chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ ngành Kịch nghệ và Điện ảnh tại Học viện Sân khấu Thượng Hải, niên khóa 2025-2026. Với khả năng nhận thức và xử lý thông tin tương tự như con người, “Học bá01” sẽ tham gia vào các lớp học cùng các nghiên cứu sinh tiến sĩ người thật trong suốt 4 năm tới.

Được mô tả là “Nghệ sĩ biểu diễn thông minh hiện thân”, “Người sáng tạo thuật toán Opera”, “Nhà khám phá nghệ thuật và công nghệ” và “Người kế thừa Opera Kỹ thuật số”, robot này đại diện cho một bước tiến quan trọng trong việc tích hợp trí tuệ nhân tạo vào lĩnh vực nghệ thuật. Hình dạng vật lý của “Học bá01” được tối ưu hóa từ robot “Walker2”, với chiều cao 1,75 mét và nặng khoảng 30 kg.

Chương trình giảng dạy của robot này sẽ bao gồm các mô-đun cơ bản, nghệ thuật, hệ thống và nhiệm vụ, liên quan đến các lĩnh vực như nhận thức và mô hình hóa nhận thức, hợp nhất dữ liệu đa phương thức và đánh giá kết quả dưới dạng “bảo vệ luận án”. Công ty TNHH Robot Droid Thượng Hải, đơn vị chế tạo người máy, cho biết “Học bá01” sẽ được đào tạo chuyên sâu về hí khúc, biểu diễn, biên kịch, thiết kế sân khấu… cũng như nghiên cứu về sản xuất hí kịch dựa trên mạng LSTM.

Robot này cũng sẽ có cơ hội học tập tại Phòng thí nghiệm trọng điểm “AI + Nghệ thuật biểu diễn” và Phòng thí nghiệm trọng điểm về Đổi mới tích hợp Nghệ thuật biểu diễn kỹ thuật số của Bộ Văn hóa và Du lịch Trung Quốc. Sự kiện này đánh dấu một thử nghiệm giáo dục đột phá, hướng đến việc tích hợp trí tuệ nhân tạo tạo sinh vào sáng tác kịch nghệ và đưa trí thông minh hiện thân vào đào tạo biểu diễn chuyên biệt.

Việc “Học bá01” trở thành nghiên cứu sinh tiến sĩ robot thông minh đầu tiên của Trung Quốc mở ra một cuộc khám phá liên ngành mới về “sự kết hợp giữa công nghệ và nghệ thuật”. Đây là một bước tiến quan trọng trong việc khám phá tiềm năng của trí tuệ nhân tạo trong lĩnh vực nghệ thuật và giải trí. Với sự tham gia của “Học bá01” vào chương trình nghiên cứu sinh tiến sĩ, các chuyên gia hy vọng sẽ thấy được những đóng góp mới và sáng tạo từ robot này trong lĩnh vực kịch nghệ và điện ảnh.

Thông tin về chương trình đào tạo và nghiên cứu của “Học bá01” có thể được tìm hiểu thêm tại trang web của Công ty TNHH Robot Droid Thượng Hải. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm của nhiều chuyên gia và công chúng, và các cập nhật tiếp theo sẽ được cung cấp khi có thêm thông tin.

Trong ngành giải trí toàn cầu, robot đang ngày càng đóng vai trò quan trọng và không còn là nhân vật phụ mà đang trở thành trung tâm của cuộc cách mạng sáng tạo và tương tác. Từ các công viên giải trí đến sân khấu Broadway, robot đang bước vào vai trò nghệ sĩ biểu diễn, nhân vật văn hóa và đồng hành cùng con người trong hành trình sáng tạo.

Một ví dụ điển hình cho sự thay đổi này là robot hình người ‘Jake the Rizzbot’ của Unitree Robotics. Với khả năng tương tác bằng ngôn ngữ đời thường và dáng đi biểu cảm, Jake đã trở thành hiện tượng trên mạng xã hội Mỹ. Nhiều sự kiện âm nhạc lớn như Tomorrowland đã sử dụng robot DJ và drone trình diễn ánh sáng để tạo hiệu ứng vượt khỏi giới hạn con người. Các ban nhạc rock như Compressorhead, gồm toàn bộ thành viên là robot, trình diễn với kỹ thuật hoàn hảo và khả năng sáng tác nhạc bằng AI.

Theo ThinkRobotics, hơn 60% công viên giải trí lớn tại Mỹ đã triển khai robot làm hướng dẫn viên, nhân vật tương tác và kỹ thuật viên kỹ xảo. Điều này giúp giảm chi phí và nâng cao chất lượng trải nghiệm. Tiến sĩ Casey Bennett, chuyên gia văn hóa robot tại Đại học Indiana, nhận định robot đang dần trở thành thực thể văn hóa, có khả năng biểu đạt và tạo ra nghệ thuật.

Tuy nhiên, việc robot tham gia vào ngành giải trí cũng đặt ra nhiều thách thức. Một trong những lo ngại lớn nhất là sự mất mát tính nhân văn trong nghệ thuật. Khi robot có thể biểu diễn, sáng tác và tương tác, câu hỏi đặt ra là liệu cảm xúc thật sự có thể được truyền tải qua một cỗ máy? Nguy cơ thay thế con người cũng là vấn đề nhức nhối. Các nghệ sĩ, kỹ thuật viên, biên kịch và diễn viên có thể đối mặt với nguy cơ mất việc khi robot đảm nhận các vai trò vốn thuộc về con người.

Abhishek Shivanna, chuyên gia công nghệ tại Nubank, chia sẻ rằng nghệ thuật được tạo ra để khơi gợi cảm xúc sâu sắc và phản ánh trải nghiệm độc đáo của con người. Khi nội dung do AI tạo ra trở nên phổ biến, khán giả có thể cảm thấy thiếu chiều sâu và cảm xúc chân thực. Việc sử dụng hình ảnh, giọng nói của nghệ sĩ để huấn luyện AI mà không có sự đồng ý đang gây tranh cãi. Robot được huấn luyện từ dữ liệu có sẵn có thể vô tình tái tạo định kiến, làm lu mờ sự đa dạng văn hóa và sáng tạo bản địa.

Giáo sư Nicola Sfondrini, chuyên gia tại PwC, nhận định nếu không kiểm soát, ngành giải trí có thể trở nên đơn điệu, thiếu chiều sâu và mất đi bản sắc. Cuối cùng, sự phụ thuộc vào công nghệ khiến ngành giải trí dễ tổn thương trước các sự cố kỹ thuật, tấn công mạng và lỗi hệ thống. Để ngành giải trí phát triển bền vững, con người vẫn cần giữ vai trò trung tâm – như người dẫn dắt cảm xúc, sáng tạo và giá trị văn hóa.

Ngày 25/7, công ty công nghệ robot Unitree Robotics của Trung Quốc đã chính thức giới thiệu mẫu robot hình người R1, gây chú ý trên thị trường quốc tế với mức giá rất cạnh tranh, chỉ khoảng 5.900 USD. So với các mẫu robot hình người khác đang có mặt trên thị trường, R1 có mức giá thấp hơn đáng kể, mở ra nhiều triển vọng mới cho cả nhà phát triển và người tiêu dùng.

Robot R1 có thiết kế với chiều cao 121cm và nặng 25kg, được trang bị 26 khớp nối, cho phép thực hiện các động tác một cách linh hoạt và tự nhiên. Điểm nổi bật của R1 là tích hợp mô hình ngôn ngữ lớn đa phương thức, kết hợp hình ảnh và lời nói, giúp tăng cường khả năng tương tác và ứng dụng trong thực tế. Theo mô tả của Unitree Robotics, R1 được thiết kế “sinh ra cho thể thao” và trong video giới thiệu, robot này đã trình diễn các động tác ấn tượng như lộn nhào, chạy xuống dốc, và nhanh chóng đứng dậy sau khi ngã. Những tính năng này thường chỉ có trên các mẫu robot cao cấp và đắt tiền hơn nhiều.

Sự xuất hiện của R1 được xem là một bước đột phá trong lĩnh vực robot hình người, đặc biệt về mặt giá cả. So với các đối thủ từ phương Tây, R1 thể hiện sự cạnh tranh rất lớn. Ví dụ, robot Optimus của Tesla dự kiến sẽ có giá dưới 20.000 USD khi sản xuất hàng loạt, trong khi robot Walker S của UBTech có giá gần 100.000 USD. Sự ra mắt của R1 không chỉ mở ra cơ hội mới cho các nhà phát triển cá nhân và người tiêu dùng mà còn tạo áp lực lên các đối thủ cạnh tranh phải xem xét giảm giá thành sản phẩm của họ để duy trì tính cạnh tranh trên thị trường.

Một điểm cần lưu ý là R1 có kích thước nhỏ hơn và nhẹ hơn so với nhiều mẫu robot hình người hiện có trên thị trường. Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng R1 vẫn có thể đáp ứng được những nhiệm vụ cơ bản về di chuyển và thao tác với chi phí thấp hơn nhiều, giúp đẩy nhanh tốc độ phát triển của lĩnh vực robot hình người. Với mức giá chỉ khoảng 5.900 USD, R1 của Unitree Robotics hứa hẹn sẽ là một trong những lựa chọn hấp dẫn cho những ai muốn sở hữu một robot hình người với tính năng cao cấp.

Unitree Robotics đang đặt kỳ vọng lớn vào R1, không chỉ ở thị trường Trung Quốc mà còn trên toàn cầu. Công ty hy vọng rằng R1 sẽ trở thành một phần quan trọng trong các lĩnh vực như nghiên cứu, giáo dục, dịch vụ, và thậm chí là trong các hoạt động thể thao và giải trí. Với sự ra mắt của R1, cộng đồng quốc tế đang chờ đợi những đổi mới và tác động tích cực mà nó có thể mang lại cho lĩnh vực robot hình người trong thời gian tới.

Trong thời gian gần đây, thị trường nghệ thuật đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể trong cách nhìn nhận về các hình thức nghệ thuật kỹ thuật số và nghệ thuật sắp đặt. Những loại hình nghệ thuật này từng bị xem nhẹ so với hội họa và điêu khắc truyền thống do tính khó bảo quản và giá trị sưu tầm không cao. Tuy nhiên, với sự phát triển của công nghệ và sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI), nhiều nhà sưu tầm và nhà đấu giá đã bắt đầu quan tâm đến các tác phẩm nghệ thuật được tạo ra bằng AI.

Vào tháng 3/2025, nhà đấu giá Christie’s tại New York đã tổ chức một phiên đấu giá nghệ thuật đặc biệt, với toàn bộ các tác phẩm trưng bày đều do trí tuệ nhân tạo tạo ra. Một trong những tác phẩm nổi bật là “Untied Robot Painting” (2025), một bức tranh do robot vẽ, được hoàn thiện ngay tại hiện trường trong suốt 2 tuần diễn ra phiên đấu giá trực tuyến. Tác phẩm này được tạo ra bởi nhà văn Mỹ Alexander Leven, người đã từng làm việc tại Media Lab, thuộc Viện Công nghệ Massachusetts (MIT). Với sự chỉ dẫn của nghệ sĩ, một cánh tay robot được gắn lên tường, sử dụng cọ AI để vẽ tranh. Từ một khung vẽ chỉ 2,5 x 2,5cm, robot có thể tạo ra bức tranh có kích thước tối đa 305 x 366cm. Tác phẩm được bán với giá 8.190 USD, và tên gọi của tác phẩm cũng do AI đặt.

Tổng cộng có 34 tác phẩm tranh, sắp đặt và nghệ thuật kỹ thuật số sử dụng AI được trưng bày tại phiên đấu giá này. 28 tác phẩm đã được bán thành công, đạt tỉ lệ chốt đơn lên tới 82% và thu về tổng cộng 728.784 USD. Đặc biệt, tác phẩm video hội họa “Machine Hallucinations – ISS Dreams – A” (2021) của nghệ sĩ đến từ Thổ Nhĩ Kỳ, Refik Anadol, đã thu hút sự chú ý khi đạt mức giá cao nhất, được bán cho chủ sở hữu mới với giá 277.200 USD, vượt xa mức ước tính ban đầu 150.000-200.000 USD.

Giới chuyên môn cho rằng làn sóng sưu tầm nghệ thuật mới đang được dẫn dắt bởi thế hệ MZ (Millennials và Gen Z), những người trẻ tuổi cởi mở hơn với các hình thức nghệ thuật phi truyền thống. Ada Chew – Giám đốc bộ phận đấu giá nghệ thuật thế kỷ 20 và 21 khu vực châu Á – Thái Bình Dương của Christie’s nhận định: “Phương tiện nghệ thuật đang trở nên đa dạng hơn bao giờ hết. Với các nhà sưu tầm trẻ, ranh giới giữa chất liệu truyền thống và hiện đại không còn quá quan trọng. AI đang mở ra một lãnh địa mới cần được chú ý”.

Tại Hàn Quốc, ngày càng nhiều phòng trưng bày thương mại tích cực giới thiệu các tác phẩm vượt ra ngoài phạm vi hội họa truyền thống. Tháng 6/2025, Face Gallery Seoul đã giới thiệu các tác phẩm kích cỡ vừa phải thuộc loạt Wedge Walk và Glass Walk của bậc thầy nghệ thuật sắp đặt Mỹ James Turrell. Trong khi đó, tại Art O&O – hội chợ nghệ thuật toàn cầu tổ chức tại quận Gangnam (Seoul) tháng 4/2025, phòng tranh Arario đã trưng bày các tác phẩm thu nhỏ từ loạt sắp đặt của nghệ sĩ Baek Jung-ki.

Trước đó, cũng vào tháng 3/2025, phòng tranh Sun Hwa-rang (Seoul) đã tổ chức triển lãm cá nhân đầu tiên tại châu Á cho nhóm nghệ thuật AI gồm 3 thành viên đến từ Pháp mang tên “Obius”. Obius chính là tác giả của bức chân dung AI nổi tiếng Edmond de Bellamy, từng được bán với giá 432.500 USD tại buổi đấu giá của Christie’s ở New York năm 2018. Mức giá này cao hơn 40 lần so với mức giá ước tính ban đầu. Triển lãm tại Seoul lần này giới thiệu 19 tác phẩm bao gồm tranh, video và sắp đặt nghệ thuật mang phong cách siêu thực.

UBTech, một công ty công nghệ hàng đầu có trụ sở tại Thâm Quyến, Trung Quốc, vừa đạt được một thành tựu đáng kể trong lĩnh vực robot với việc giới thiệu robot hình người đầu tiên có khả năng tự động thay pin mà không cần tắt nguồn hay sự can thiệp của con người. Sự kiện này không chỉ đánh dấu một bước tiến quan trọng trong việc phát triển robot mà còn mở ra tiềm năng lớn cho robot trở thành một phần không thể thiếu trong lực lượng lao động tại các nhà máy sản xuất hiện đại.

Robot được trang bị hệ thống thay pin ‘nóng’, một công nghệ tiên tiến cho phép thay thế pin trong khi vẫn hoạt động, loại bỏ hoàn toàn thời gian chờ sạc. Nhờ vào khả năng này, robot có thể duy trì hoạt động liên tục và giảm thiểu chi phí bảo trì. Đây là một lợi thế đáng kể so với các robot truyền thống, thường cần phải tắt nguồn và chờ sạc trước khi tiếp tục hoạt động.

Khả năng hoạt động không gián đoạn của robot được kỳ vọng sẽ đẩy nhanh quá trình tự động hóa trong ngành sản xuất. Đặc biệt, khi nhiều nhà sản xuất ô tô tại Trung Quốc đang tích cực đặt hàng robot hình người để tích hợp vào dây chuyền sản xuất từ đầu năm nay, UBTech có thể sẽ trở thành một trong những nhà cung cấp hàng đầu trong lĩnh vực này.

Robot hình người của UBTech không chỉ đại diện cho một sự đổi mới trong công nghệ robot mà còn thể hiện tiềm năng lớn trong việc thay đổi cách thức sản xuất và vận hành trong các nhà máy. Với khả năng tự động thay pin và hoạt động không gián đoạn, robot này có thể giúp tăng năng suất, giảm chi phí và nâng cao hiệu quả trong sản xuất.

Để biết thêm thông tin về UBTech và công nghệ robot của họ, bạn có thể truy cập trang web chính thức của UBTech để tìm hiểu thêm về các sản phẩm và giải pháp của họ trong lĩnh vực robot và tự động hóa.