Nghị định 207/2025 mới đây đã được ban hành, mở rộng quyền chủ động làm mẹ cho phụ nữ độc thân. Theo đó, họ có thể thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm thụ tinh ống nghiệm IVF, mà không cần phải có quan hệ hôn nhân theo quy định của pháp luật. Trước đây, tại Nghị định số 10/2015, chỉ những cặp vợ chồng vô sinh và phụ nữ độc thân theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa mới được áp dụng kỹ thuật này.

TS.BS Bạch Huy Anh, Phó Giám đốc Trung tâm hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, cho biết Nghị định 207 đã mở rộng quyền cho nhiều chị em độc thân có nguyện vọng hỗ trợ sinh sản để làm mẹ. Nguyên tắc vô danh giữa người hiến và người nhận tinh trùng tiếp tục được duy trì để đảm bảo các quy định về đạo đức và pháp luật. Điều này đồng nghĩa với việc người phụ nữ độc thân có thể lựa chọn phương pháp hỗ trợ sinh sản phù hợp với mong muốn của mình.

Cũng theo TS.BS Bạch Huy Anh, tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới quy định về ngân hàng tinh trùng yêu cầu những tinh trùng không định danh, không được cho ngẫu nhiên mà phải hoán đổi theo quy định của pháp luật. Tinh trùng phải đạt tiêu chí: Người cho khỏe mạnh, không dị tật, các bệnh di truyền, ở lứa tuổi nhất định, ngoài không định danh phải có trình độ học vấn rất tốt thì mới được đưa vào mẫu ở ngân hàng tinh trùng. Việc này đảm bảo rằng người phụ nữ độc thân có thể tiếp cận với các nguồn tinh trùng chất lượng và an toàn.

BSCK I Nguyễn Thị Nhã, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, chia sẻ người phụ nữ nào cũng có quyền được sinh con, trong đó có phụ nữ độc thân. Hiện nay, nhiều phương pháp hỗ trợ sinh sản hiện đại như bơm tinh trùng vào buồng trứng (IUI), thụ tinh trong ống nghiệm (IVF)… giúp phụ nữ đơn thân có nguyện vọng đều có thể hiện thực hóa ước mơ làm mẹ của mình. Điều này thể hiện sự tiến bộ trong công nghệ hỗ trợ sinh sản và sự quan tâm đến quyền lợi của phụ nữ.

Tại Trung tâm Hỗ trợ sinh sản, Bệnh viện Bưu điện, số phụ nữ chủ động đi trữ trứng tăng nhanh, lên tới vài trăm ca/năm, hầu hết đều là phụ nữ độc thân, độ tuổi trung bình phổ biến là 33-40 tuổi. Điều này cho thấy ngày càng nhiều phụ nữ độc thân quan tâm đến việc bảo vệ và kế hoạch hóa gia đình của mình.

Theo Bộ Y tế, kỹ thuật IVF được thực hiện tại Việt Nam từ năm 1998, đến nay đã có hơn 150.000 trẻ ra đời từ kỹ thuật này. Hiện toàn quốc có hơn 50 cơ sở hỗ trợ sinh sản, làm chủ nhiều kỹ thuật tiên tiến trên thế giới, có những trung tâm có tỷ lệ điều trị IVF thành công lên đến 70%, tương đương các trung tâm hỗ trợ sinh sản lớn trên thế giới, với chi phí thực hiện chỉ bằng 1/3 đến 1/5 so với nhiều nước trong khu vực. Việc này thể hiện sự phát triển vượt bậc của công nghệ hỗ trợ sinh sản tại Việt Nam và đem lại cơ hội cho nhiều phụ nữ độc thân có thể thực hiện hóa ước mơ làm mẹ của mình.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP, dự kiến có hiệu lực từ ngày 1/10/2025, đánh dấu một bước tiến quan trọng trong quyền sinh sản của phụ nữ độc thân tại Việt Nam. Theo quy định mới, phụ nữ không kết hôn có thể tiếp cận kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, bao gồm thụ tinh trong ống nghiệm, nếu có nhu cầu và nguyện vọng chính đáng.

Trước đây, theo Nghị định 10/2015/NĐ-CP, phụ nữ độc thân chỉ được phép thụ tinh trong ống nghiệm khi có chỉ định của bác sĩ chuyên khoa. Tuy nhiên, với quy định mới này, họ sẽ không cần phải có lý do y tế để thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản. Việc này mở rộng quyền chủ động làm mẹ, không còn ràng buộc lý do y tế, phù hợp hơn với xu hướng xã hội hiện đại và nhu cầu cá nhân của phụ nữ độc thân.

Nghị định 207 cũng quy định về kỹ thuật hỗ trợ sinh sản, chỉ áp dụng với các cặp vợ chồng vô sinh, có chỉ định y tế hoặc phụ nữ không có quan hệ hôn nhân hợp pháp nhưng mong muốn sinh con. Việc hiến tinh trùng, noãn, phôi phải thực hiện tại các cơ sở được cấp phép lưu giữ, đồng thời chỉ được sử dụng cho một người hoặc một cặp vợ chồng.

Nghị định cũng đưa ra nhiều điều kiện chặt chẽ để thực hiện mang thai hộ. Các cơ sở y tế được phép thực hiện phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm trong kỹ thuật thụ tinh ống nghiệm và tối thiểu 500 chu kỳ thụ tinh mỗi năm trong 2 năm gần nhất. Bên cạnh đó, Nghị định cũng quy định rõ hồ sơ và quy trình mang thai hộ. Cặp vợ chồng vô sinh muốn nhờ mang thai hộ cần nộp hồ sơ tại cơ sở y tế được cấp phép, bao gồm đơn đề nghị được thực hiện kỹ thuật mang thai hộ vì mục đích nhân đạo, bản xác nhận của Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thường trú của bên mang thai hộ hoặc bên nhờ mang thai hộ, giấy tờ chứng minh người mang thai hộ đã từng sinh con và thỏa thuận về mang thai hộ vì mục đích nhân đạo.

Trẻ sinh ra theo hình thức này cũng được pháp luật công nhận và bảo vệ quyền lợi như mọi trẻ em khác. Điều này thể hiện sự quan tâm và bảo vệ của pháp luật đối với quyền lợi của trẻ em và các bên liên quan.

Nghị định 207/2025/NĐ-CP được ban hành nhằm mục đích bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của công dân, đặc biệt là phụ nữ độc thân và các cặp vợ chồng vô sinh. Đồng thời, Nghị định cũng đặt ra những quy định chặt chẽ để đảm bảo an toàn và chất lượng trong việc thực hiện kỹ thuật hỗ trợ sinh sản và mang thai hộ.