Trong bối cảnh đất nước đang tích cực chuyển mình và vươn lên với tinh thần đổi mới sáng tạo, Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng đã đề ra những mục tiêu và nhiệm vụ then chốt nhằm thúc đẩy sự phát triển toàn diện của đất nước. Một trong những động lực quan trọng được nhấn mạnh là phát triển kinh tế tư nhân, với sự hỗ trợ và tạo điều kiện thuận lợi từ chính quyền địa phương ở cả hai cấp.

Hiến pháp Việt Nam đã đặt ra những định hướng cơ bản và tạo dựng cơ sở pháp lý quan trọng cho sự phát triển này. Trong hành trình vươn mình của dân tộc, Báo chí Cách mạng Việt Nam đã và đang đóng một vai trò quan trọng không thể thiếu trong việc tuyên truyền và cổ vũ cho các phong trào đổi mới và phát triển trên khắp đất nước.

Để hiện thực hóa mục tiêu phát triển kinh tế – xã hội một cách toàn diện, việc giải ngân vốn đầu tư công một cách hiệu quả và kịp thời đã trở thành một nhiệm vụ quan trọng. Chính phủ đã và đang chỉ đạo quyết liệt các cơ quan, đơn vị trực thuộc nhằm thực hiện tốt nhiệm vụ này, góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế.

Lật sang một trang mới với việc triển khai Luật Đất đai 2024, đây sẽ là một cơ sở pháp lý quan trọng giúp đẩy mạnh việc phát triển kinh tế, đặc biệt là kinh tế tư nhân. Qua đó, nhiều cơ hội mới sẽ được mở ra cho các doanh nghiệp tư nhân, tạo tiền đề cho sự phát triển bền vững của nền kinh tế.

Gần đây, cơn bão số 3 đã gây ảnh hưởng đến nhiều khu vực trên cả nước. Trong bối cảnh đó, việc ứng phó với thiên tai luôn được coi là một nhiệm vụ trọng tâm và cấp bách. Bên cạnh đó, mối quan hệ hợp tác với ASEAN cũng đang được củng cố và phát triển, trở thành một đối tác quan trọng trong việc thúc đẩy hợp tác kinh tế và phát triển trên nhiều lĩnh vực.

Song song với những thành tựu đạt được, công tác phòng chống tham nhũng, khiếu nại tố cáo cũng được coi là nhiệm vụ trọng tâm và là một phần không thể thiếu trong quá trình xây dựng và phát triển của đất nước. Các biện pháp kỷ luật như cảnh cáo và các hình thức kỷ luật khác đã được áp dụng nhằm đảm bảo tính minh bạch và trách nhiệm trong bộ máy hành chính.

Trong lĩnh vực thể thao, Giải Cầu lông toàn quốc tiếp tục được tổ chức, trở thành một sự kiện thường niên và đóng vai trò quan trọng trong việc khuyến khích phong trào rèn luyện sức khỏe và phát triển thể thao ở cấp độ cơ sở trên cả nước.

Mới đây, Báo Thanh tra và Thanh tra Chính phủ đã công bố kết luận thanh tra, góp phần không nhỏ vào việc tăng cường minh bạch và công khai trong hoạt động của bộ máy hành chính, từ đó thúc đẩy cải thiện môi trường đầu tư và kinh doanh.

Trước những thách thức và cơ hội mới, chuyển dịch sang kinh tế số và kinh tế xanh đang được xác định là một định hướng quan trọng cho sự phát triển bền vững của đất nước. Đây cũng là một phần không thể thiếu trong nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó với thách thức biến đổi khí hậu và phát triển bền vững theo Liên hiệp quốc. Việc chuyển đổi này không chỉ giúp khai thác các cơ hội mới mà còn góp phần đảm bảo an ninh, ổn định và phát triển lâu dài của đất nước.

Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên, ông Phạm Hoàng Sơn, vừa tiến hành buổi tiếp công dân định kỳ vào tháng 7. Tại đây, ông đã xem xét và chỉ đạo giải quyết đơn kiến nghị của bà Trần Thị Lịch, cư trú tại tổ 13, phường Phan Đình Phùng. Kiến nghị của bà Lịch liên quan đến việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất tại nơi bà đang sinh sống.

Bà Trần Thị Lịch hiện đang ở trên phần đất do UBND phường Quang Trung (cũ) bố trí tạm để ở từ năm 2012. Việc này diễn ra sau khi gia đình bà bị giải tỏa để phục vụ dự án xây dựng đường, nhưng không được bố trí nơi ở khác. Trong buổi tiếp công dân, sau khi nghe ý kiến từ đại diện các sở, ngành và đánh giá toàn diện từ Ban Tiếp công dân tỉnh, Chủ tịch UBND tỉnh Thái Nguyên đã thống nhất chủ trương giải quyết việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Trần Thị Lịch. Điều này sẽ được thực hiện đối với phần diện tích bà đang sử dụng, theo đúng quy định của Luật Đất đai năm 2024.

Để triển khai quyết định này, Chủ tịch UBND tỉnh giao UBND phường Phan Đình Phùng chủ trì, phối hợp với các đơn vị chức năng có liên quan. Họ sẽ hoàn thiện thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Trần Thị Lịch trong vòng không quá 20 ngày. Việc xem xét và chỉ đạo giải quyết dứt điểm kiến nghị của công dân thể hiện tinh thần trách nhiệm cao, tuân thủ các quy định của pháp luật và sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền địa phương.

Qua việc giải quyết kiến nghị của bà Trần Thị Lịch, cấp ủy và chính quyền tỉnh Thái Nguyên không chỉ thể hiện sự quan tâm đến việc bảo đảm quyền lợi hợp pháp, chính đáng của công dân, mà còn góp phần thực hiện hiệu quả chính sách an sinh xã hội trên địa bàn tỉnh. Đây cũng là một bước tiến quan trọng trong việc xây dựng và củng cố niềm tin giữa chính quyền và nhân dân, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương.

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đang lấy ý kiến góp ý cho dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Đất đai 2024. Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua và có hiệu lực từ 1/8/2024, tuy nhiên do xuất hiện các yêu cầu mới, đòi hỏi phải tiếp tục nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật.

Ông Đào Trung Chính, Cục trưởng Cục Quản lý đất đai, cho biết có một số lý do chính dẫn đến việc sửa đổi Luật Đất đai. Thứ nhất, việc thay đổi mô hình chính quyền 2 cấp, phân cấp và phân quyền theo mô hình mới, phân định lại thẩm quyền. Thứ hai, Bộ Chính trị đã ban hành một số nghị quyết quan trọng bao gồm Nghị quyết 57 về thúc đẩy khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo; Nghị quyết 59 về chủ động hội nhập quốc tế sâu rộng; Nghị quyết 68 về phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân; Nghị quyết 66 về đổi mới toàn diện công tác xây dựng, thi hành pháp luật.

Bên cạnh đó, Kết luận số 77-KL/TW của Bộ Chính trị về phương án tháo gỡ khó khăn, vướng mắc liên quan đến các dự án, đất đai trong các kết luận thanh tra, kiểm tra, bản án tại một số tỉnh, thành phố cũng đặt ra yêu cầu sửa đổi Luật. Ngoài ra, thực tế cũng xuất hiện các tình huống mới mà Luật Đất đai chưa quy định, ví dụ như Trung tâm tài chính quốc tế ở Đà Nẵng, TPHCM đặt ra vấn đề mới về thu hồi đất.

Ông Đào Trung Chính cũng nhấn mạnh rằng, để tránh xảy ra tình trạng phải sửa đổi Luật chỉ sau một thời gian ngắn, thì Luật chỉ nên quy định chung, hạn chế những vấn đề cụ thể và giao cho Chính phủ và các cơ quan quy định trong các văn bản khác.

Về vấn đề giá đất, ông Chính cho rằng, giá đất tăng lên rất cao trong thời gian qua và Nhà nước cần kiểm soát và quyết định giá đất không chạy theo thị trường. Dự thảo Luật Đất đai sửa đổi có nhiều điểm mới so với luật hiện hành, trong đó có nội dung quan trọng liên quan đến định giá đất.

Dự thảo đề xuất sửa đổi, bỏ nguyên tắc thị trường và thay thế bằng 4 nguyên tắc mới: bảo đảm vai trò đại diện chủ sở hữu và quyền quyết định của Nhà nước về giá đất; kết quả xác định giá đất theo các phương pháp định giá đất là tài liệu để Nhà nước tham khảo khi quyết định giá đất; tuân thủ đúng trình tự, thủ tục định giá đất; bảo đảm phù hợp với yêu cầu quản lý nhà nước và tình hình thực tế của địa phương.

Dự thảo cũng đề xuất bổ sung 2 trường hợp Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng. Tiến độ sửa đổi Luật Đất đai lần này dự kiến sẽ được trình tại kỳ họp thứ 10 Quốc hội khóa XV sắp tới. Nếu được Quốc hội thông qua, Luật này sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2026.

Sửa đổi Luật Đất đai – một đạo luật có ảnh hưởng sâu rộng đến hàng triệu người dân và hàng trăm tỷ USD đầu tư, đòi hỏi một mục tiêu tối thượng rõ ràng. Điều này đã được Trung ương Đảng chỉ rõ: đất đai là tài nguyên đặc biệt của quốc gia, cần được quản lý minh bạch để đảm bảo lợi ích chung của toàn dân. Đất đai không thể là ‘sân chơi’ của đầu cơ hay công cụ tận thu ngân sách.

Một trong những điểm yếu của Luật Đất đai 2013 là cơ chế khung giá đất, dẫn đến giá đất do Nhà nước quy định thường chỉ bằng 20-30% giá thị trường. Điều này đã gây ra hơn 80% đơn thư khiếu nại đất đai. Luật mới cần có hướng giải quyết để bảng giá đất do địa phương xây dựng sát với giá thị trường, nhưng cần tránh việc lấy giá sốt đất làm cơ sở. Nếu không có cơ chế quản lý giá đất hiệu quả, tình trạng đầu cơ đất đai sẽ tiếp tục diễn ra, gây ra những hệ lụy lớn cho nền kinh tế và xã hội.

Chính sách tài chính đất đai cũng cần được xem xét lại. Việc truy thu bổ sung 5,4%/năm đối với tiền sử dụng đất chưa nộp đang khiến nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn. Với hơn 2.887 dự án vướng mắc liên quan đất đai, tổng vốn hơn 235 tỷ USD, việc áp mức truy thu như trên có thể dẫn đến những hệ lụy lớn. Nhiều doanh nghiệp có thể mất khả năng sinh lời, thậm chí phải giải thể hoặc phá sản. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến nền kinh tế mà còn tác động tiêu cực đến đời sống của hàng triệu người dân.

Ngân sách có thể bội thu từ đất đai, nhưng nếu đất đai chỉ phục vụ mục đích này, thì lợi ích kinh tế đó là ngắn hạn và thiếu bền vững. Giá đất cần được tiếp cận từ góc độ công lý, đảm bảo không để Nhà nước thất thu thuế, không làm doanh nghiệp mất khả năng sinh lời, và không để người dân mất cơ hội có nhà. Một chính sách đất đai hợp lý cần đảm bảo sự cân bằng giữa lợi ích của Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.

Thay vì thu truy thu, nên đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai. Doanh nghiệp đề nghị bỏ quy định truy thu 5,4% trong lần sửa đổi sắp tới của Nghị định 103. Điều này có thể giải phóng hàng trăm dự án và khơi thông hàng tỷ USD. Việc đánh thuế lũy tiến vào sở hữu đất đai sẽ giúp hạn chế tình trạng đầu cơ đất đai, đồng thời tăng thu ngân sách một cách bền vững.

Sửa Luật Đất đai không thể chỉ là bản vá. Đây là lúc cần tái thiết toàn diện hệ thống quản trị đất đai, với triết lý cốt lõi là đất đai phục vụ phát triển công bằng, bền vững và vì lợi ích chung của toàn dân. Cần có một hệ thống quản trị đất đai minh bạch, công bằng và hiệu quả, đảm bảo rằng đất đai được sử dụng đúng mục đích, tránh lãng phí và thất thoát. Từ đó, đất đai sẽ trở thành một nguồn lực quan trọng cho phát triển kinh tế – xã hội, góp phần xây dựng một đất nước giàu mạnh và bền vững.

Luật Đất đai 2024 đã quy định rõ 6 trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người dân cần biết để bảo vệ quyền lợi của mình. Sổ đỏ là giấy tờ pháp lý quan trọng liên quan trực tiếp đến quyền lợi của người sử dụng đất.

Khoản 2 Điều 152 Luật Đất đai 2024 nêu rõ, có 6 trường hợp sổ đỏ sẽ bị Nhà nước thu hồi mà không phải ai cũng biết. Dưới đây là các trường hợp cụ thể:

Thứ nhất, Nhà nước thu hồi toàn bộ diện tích đất ghi trong giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở và quyền sử dụng đất ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở, giấy chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất đã cấp.

Thứ hai, trường hợp cấp đổi sổ đỏ.

Thứ ba, người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất đăng ký biến động đất đai, tài sản gắn liền với đất mà phải cấp mới sổ đỏ.

Thứ tư, sổ đỏ đã cấp không đúng thẩm quyền, không đúng đối tượng sử dụng đất, không đúng diện tích đất, không đủ điều kiện được cấp, không đúng mục đích sử dụng đất hoặc thời hạn sử dụng đất hoặc nguồn gốc sử dụng đất theo quy định của pháp luật đất đai tại thời điểm cấp.

Đối với tình huống này, nếu việc thu hồi sổ đỏ mà không thuộc trường hợp người được cấp giấy chứng nhận đã thực hiện chuyển nhượng, thì sẽ có 4 trường hợp xảy ra.

Trường hợp Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp đất đai có bản án, quyết định có hiệu lực thi hành, trong đó có kết luận về việc thu hồi sổ đỏ thì việc thu hồi được thực hiện theo bản án, quyết định đó. Trường hợp cơ quan thanh tra có văn bản kết luận giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật thì cơ quan Nhà nước có thẩm quyền có trách nhiệm xem xét, nếu kết luận đó là đúng thì quyết định thu hồi.

Trường hợp xem xét, xác định giấy chứng nhận đã cấp là đúng quy định của pháp luật thì phải thông báo lại cho cơ quan thanh tra. Trường hợp cơ quan có thẩm quyền cấp sổ đỏ phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định thì kiểm tra lại, thông báo cho người sử dụng đất biết rõ lý do và quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất phát hiện giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định của pháp luật về đất đai thì gửi kiến nghị bằng văn bản đến cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận. Cơ quan có thẩm quyền có trách nhiệm kiểm tra, xem xét, quyết định thu hồi giấy chứng nhận đã cấp không đúng quy định.

Cơ quan có thẩm quyền thu hồi là cơ quan có thẩm quyền cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất.

Thứ năm, giấy chứng nhận đã cấp bị Tòa án có thẩm quyền tuyên hủy.

Thứ sáu, trường hợp đấu giá, giao quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất theo yêu cầu của Tòa án, cơ quan thi hành án mà người phải thi hành án không nộp giấy chứng nhận đã cấp.

Ngoài ra, việc thu hồi sổ đỏ đã cấp không thuộc trường hợp nêu trên chỉ được thực hiện khi có bản án hoặc quyết định của Tòa án đã được thi hành hoặc văn bản kiến nghị của cơ quan thi hành án về việc thi hành bản án, quyết định theo quy định của pháp luật, trong đó có nội dung yêu cầu thu hồi giấy chứng nhận đã cấp.

Đối với trường hợp thu hồi sổ đỏ mà người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất không giao nộp thì cơ quan có thẩm quyền quyết định hủy giấy chứng nhận đã cấp.

LuatDatdai2024, có hiệu lực từ ngày 1/7, đã thể hiện tinh thần cải cách, đưa giá đất sát thị trường hơn, bảo đảm quyền lợi người bị thu hồi đất. Tuy nhiên, Luật Đất đai 2024 cũng đang lộ ra nhiều bất cập ảnh hưởng đến người dân, doanh nghiệp. Để tháo gỡ vướng mắc, nhiệm vụ cấp bách là nghiên cứu, sửa đổi để phát huy tối đa hiệu quả đất đai, sớm trình Ban Chấp hành Trung ương cho ý kiến.

Một trong những điểm bất cập là bảng giá đất mới đã tăng cao, khiến người dân phải ‘gánh’ khoản tài chính lớn khi chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Tại TP.HCM, nhiều xã, phường có giá đất tăng mạnh, cao gấp hàng chục lần so với bảng giá đất cũ. Điều này khiến không ít người dân phải tạm ngưng chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp lên đất thổ cư.

Lãnh đạo một tập đoàn bất động sản tại TP.HCM cho biết bảng giá đất tăng cao là một vấn đề lớn khi thực thi luật mới. Điều này khiến cho cả người dân có nhu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất lẫn doanh nghiệp cũng gặp khó bởi mọi chi phí liên quan đến đất đai đều tính vào giá nhà.

Ông Đặng Hồng Anh, chủ tịch Hội Doanh nhân trẻ Việt Nam, cho rằng sự chậm trễ trong tính tiền sử dụng đất không liên quan đến năng lực tài chính hay ý chí của doanh nghiệp, mà là do thủ tục hành chính kéo dài. ‘Đối với các trường hợp doanh nghiệp bị ảnh hưởng do việc chậm trễ trong công tác định giá và tính tiền sử dụng đất của cơ quan chức năng, khoản thu bổ sung này cần được hủy bỏ hoàn toàn. Tuy nhiên để bỏ khoản thu bổ sung này, bên cạnh sửa đổi trong nghị định 103, cần thiết điều chỉnh trong Luật Đất đai bởi nội dung này quy định trong điều 257 của luật’, ông Anh đề xuất.

GS.TSKH Đặng Hùng Võ, nguyên thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường, cho rằng Luật Đất đai 2024 chưa thể hiện hết tinh thần nghị quyết 18, đặc biệt chính sách tài chính đất đai quá mờ nhạt. ‘Sửa Luật Đất đai vừa rồi được thực hiện rất công phu, mất nhiều thời gian nhưng còn nhiều điểm không phù hợp với nghị quyết 18 của Trung ương. Dường như luật chỉ ‘lướt qua’ nghị quyết nhưng chưa phản ánh đúng tinh thần, bản chất nghị quyết. Nội dung nghị quyết đặt ra các định hướng chính sách rất đúng nhưng Luật Đất đai 2024 lại chưa thể hiện được’, ông Võ khẳng định.

Chính phủ vừa qua đã chỉ ra 4 vướng mắc chính trong chính sách, pháp luật về đất đai. Đó là chính sách, pháp luật về đất đai chưa phù hợp với chủ trương tổ chức lại chính quyền địa phương hai cấp, chưa đáp ứng được đầy đủ yêu cầu phát triển của đất nước trong giai đoạn mới; chính sách thu hồi đất vẫn phân biệt giữa dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư công và dự án sử dụng nguồn vốn đầu tư tư; chính sách đổi mới về tài chính đất đai theo tinh thần nghị quyết số 18 chưa được thể chế hóa đầy đủ.

LuatDatdai2024 ghi nhận nhiều hiệu ứng tích cực. Tại TP.HCM, một trong những điểm sáng khi thi hành Luật Đất đai 2024 là khâu định giá đất được khơi thông, doanh nghiệp hoàn thành nghĩa vụ tài chính để dự án được triển khai và người dân cũng được cấp sổ hồng. Thống kê từ Sở Nông nghiệp và Môi trường TP.HCM cho thấy trong sáu tháng đầu năm 2025, tổng nguồn thu ngân sách ước đạt hơn 65.319 tỉ đồng.