Trong bối cảnh tình trạng hàng giả và hàng nhái đang ngày càng phổ biến trên thị trường, các cơ quan chức năng tại Việt Nam đã và đang tăng cường các biện pháp kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm. Mới đây, Đội Quản lý thị trường số 2 đã phối hợp với Công an phường Hoàn Kiếm tiến hành kiểm tra đột xuất một số hộ kinh doanh tại khu vực này, phát hiện và thu giữ hàng loạt hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu nổi tiếng.

Trong một hoạt động kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện một cơ sở kinh doanh tại số 9 phố Bát Đàn đang bày bán hàng hóa có dấu hiệu giả mạo nhãn hiệu The North Face – một thương hiệu thời trang thể thao nổi tiếng và đang được bảo hộ tại Việt Nam. Số hàng hóa vi phạm bao gồm 350 áo khoác mang nhãn hiệu The North Face, với tổng trị giá theo giá niêm yết là 63 triệu đồng. Đội Quản lý thị trường số 2 đã lập biên bản, tạm giữ và niêm phong toàn bộ số hàng hóa giả mạo nhãn hiệu để đại diện nhãn hiệu The North Face tại Việt Nam giám định, làm căn cứ xử lý theo quy định của pháp luật.

Không dừng lại ở đó, trong một hoạt động kiểm tra đột xuất khác, Đội Quản lý thị trường số 2 tiếp tục phát hiện một cơ sở kinh doanh giày dép tại số 3, ngõ 3 Phúc Tân, phường Hồng Hà, đang kinh doanh không đúng quy định và có dấu hiệu buôn bán hàng hóa giả mạo nhãn hiệu Adidas và Crocs – những nhãn hiệu cũng đang được bảo hộ tại Việt Nam. Đáng chú ý, tại thời điểm kiểm tra, cơ sở kinh doanh này không đăng ký thành lập hộ kinh doanh theo quy định. Số lượng hàng hóa vi phạm bao gồm 500 đôi dép mang nhãn hiệu Adidas và 550 đôi dép mang nhãn hiệu Crocs, với tổng trị giá hàng hóa theo giá niêm yết là 65,5 triệu đồng. Đội Quản lý thị trường số 2 cũng đã lập biên bản, tạm giữ và niêm phong toàn bộ số hàng hóa giả mạo nhãn hiệu nói trên để đại diện nhãn hiệu Adidas và Crocs tại Việt Nam giám định, xác minh nguồn gốc, làm cơ sở xử lý theo quy định của pháp luật.

Các hoạt động kiểm tra và thu giữ hàng hóa giả mạo nhãn hiệu này là một phần trong nỗ lực không ngừng của cơ quan chức năng nhằm bảo vệ môi trường kinh doanh lành mạnh và quyền lợi của người tiêu dùng. Đồng thời, cũng cảnh báo đến các cơ sở kinh doanh về việc tuân thủ pháp luật và không lợi dụng để kinh doanh hàng hóa vi phạm. Bằng cách tăng cường giám sát và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm, cơ quan chức năng đang góp phần xây dựng một thị trường tiêu dùng an toàn và đáng tin cậy cho người tiêu dùng.

Tình trạng giả mạo thương hiệu đang trở thành một vấn đề nhức nhối đối với các doanh nghiệp trong nước, đặc biệt là trong lĩnh vực thời trang. Tổng Công ty May10 – CTCP, một trong những thương hiệu thời trang uy tín hàng đầu tại Việt Nam, đã lên tiếng về việc bị lợi dụng và giả mạo thương hiệu. Phó Tổng Giám đốc Hoàng Thế Nhu cho biết, từ đầu năm 2022 đến nay, doanh nghiệp đã phát hiện nhiều trường hợp các tổ chức, cá nhân lập công ty, cửa hàng có tên gần giống như ‘May Mười’, ‘May10 Hà Nội’, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Những đối tượng này chào hàng các đơn đồng phục, may mặc giá rẻ, hàng xả kho, hàng xuất dư… kém chất lượng, khiến người tiêu dùng lầm tưởng là đang làm việc với thương hiệu thời trang May10. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn gây thiệt hại cho người tiêu dùng. Các sản phẩm giả mạo không chỉ làm mất lòng tin của người tiêu dùng mà còn có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng về chất lượng và an toàn sản phẩm.

PGS, TS Nguyễn Thị Chính, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, cũng chia sẻ về vấn đề hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, và thuốc. Bà cho rằng, tình trạng này đang là một thách thức lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín của cả một ngành công nghiệp. Việc giả mạo thương hiệu không chỉ xảy ra trong lĩnh vực thời trang mà còn lan rộng sang nhiều lĩnh vực khác, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho cả doanh nghiệp và người tiêu dùng.

Ông Dương Mạnh Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, đã báo cáo về tình hình kiểm tra và xử lý vi phạm trong sáu tháng đầu năm. Chi cục đã kiểm tra, xử lý 2.068 vụ việc về buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; chuyển cơ quan điều tra 37 vụ việc. Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 53,3 tỷ đồng; trị giá hàng hóa buộc tiêu hủy, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là 41,2 tỷ đồng. Những con số này cho thấy sự quyết tâm của cơ quan chức năng trong việc chống lại hàng giả và hàng nhái.

Ông Lại Hoàng Dương, Giám đốc Công ty CP Truyền thông Máy tính Thánh Gióng, cho rằng, nguyên nhân lớn nhất khiến hàng giả, hàng nhái vẫn tồn tại và len lỏi trên môi trường số hiện nay xuất phát từ hai yếu tố, đó là nhu cầu thị trường và lỗ hổng nhận thức của người tiêu dùng. Một bộ phận người tiêu dùng vẫn bị hấp dẫn bởi giá rẻ, thiếu thông tin để phân biệt sản phẩm chính hãng. Để bảo vệ thương hiệu Việt trên thị trường, ông Lại Hoàng Dương chia sẻ về mô hình Truyền thông-Trải nghiệm-Tin tưởng. Cụ thể, đơn vị đẩy mạnh các chiến dịch quảng bá hình ảnh, giá trị hàng Việt; phối hợp tham gia các hội chợ, gian hàng trực tuyến, nơi người tiêu dùng được trực tiếp so sánh, kiểm tra chất lượng hàng Việt.

Đại diện Tổng công ty May10-CTCP kiến nghị, để có một thị trường lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác quản lý, giám sát các hoạt động kinh doanh trên không gian mạng, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Zalo. PGS, TS Nguyễn Thị Chính nhìn nhận, khi mua phải hàng giả, người tiêu dùng sẽ mất lòng tin vào các sản phẩm nói chung. Do đó, cần xây dựng và bắt buộc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm để người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin về nguồn gốc, quy trình sản xuất của sản phẩm.

Người tiêu dùng đang vô tình mua phải các sản phẩm mỹ phẩm giả trên các thị trường trực tuyến phổ biến, nơi phần lớn các sản phẩm chăm sóc sắc đẹp đều có khả năng bị làm giả. Một nghiên cứu mới của công ty quyền lợi người tiêu dùng Which? đã chỉ ra rằng hơn hai phần ba (67%) sản phẩm mua từ các thị trường trực tuyến như Amazon, eBay, TikTok Shop và Vinted có khả năng là hàng giả.

Các nhà nghiên cứu đã thực hiện kiểm tra trực quan đối với bao bì và nội dung của sản phẩm bằng cách mua các nhãn hiệu phổ biến như Charlotte Tilbury, La Roche-Posay, Maybelline, The Ordinary và Mac. Cuộc điều tra của họ đã tìm thấy 23 trong số 34 sản phẩm được lấy mẫu có khả năng là hàng giả.

Sáu sản phẩm mua từ thị trường thứ-hand Vinted có khả năng là hàng giả, trong khi năm sản phẩm bán trên TikTok Shop là hàng giả. eBay có tỷ lệ bán hàng giả thấp hơn một chút, với tám trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm có khả năng là hàng giả, trong khi Amazon có bốn trong số 11 sản phẩm được thử nghiệm.

Báo cáo chỉ ra các rủi ro sức khỏe có thể xảy ra liên quan đến việc vô tình sử dụng mỹ phẩm giả, vì chúng có thể không trải qua cùng mức độ kiểm tra và có thể không phải chịu các yêu cầu pháp lý tương tự về an toàn và truy xuất nguồn gốc. Các sản phẩm làm đẹp giả có thể chứa các hóa chất độc hại có thể gây ung thư như asen, chì và thủy ngân, và trong một số trường hợp, chúng đã được tìm thấy có chứa phân hoặc nước tiểu động vật làm chất ổn định.

Các nhà nghiên cứu cho rằng các sản phẩm giả rất khó phát hiện và chỉ trở nên rõ ràng khi so sánh song song với sản phẩm thật. Một sản phẩm cụ thể được thử nghiệm là Charlotte Tilbury Airbrush Flawless Setting Spray, có giá bán chính thức là 32 bảng Anh nhưng một phiên bản giả được bán trên Amazon với giá 37,90 bảng Anh.

Chỉ một “mùi hoa nồng” cho phép các nhà nghiên cứu phân biệt sản phẩm giả với sản phẩm thật, mà về mọi mặt khác đều giống hệt nhau. Một sản phẩm khác, Mac Macximal silky matte lipstick màu Ruby Woo, có giá bán chính thức khoảng 25 bảng Anh, được tìm thấy trên Vinted với giá 15 bảng Anh.

Cuộc điều tra của Which? nhận thấy mặc dù son môi đến trong bao bì tương tự, nhưng logo của thương hiệu bị lem nhem và dường như không giống thiết kế ban đầu. Một số sản phẩm, tuy nhiên, có sự khác biệt rõ ràng hơn so với thương hiệu thật, với nhiều lỗi chính tả hoặc khác biệt về phong cách trên nhãn, cũng như sự thay đổi rõ ràng trong nội dung.

Một ví dụ được trích dẫn là phiên bản Vinted giá 12 bảng Anh của La Roche-Posay Effaclar Serum, có giá bán chính thức là 40 bảng Anh. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy nội dung có mùi “nghi ngờ” như dầu gội.

Bên cạnh đó, văn bản trên bên ống được hoàn toàn khác so với phiên bản mua thông qua nhà bán lẻ chính thức. Báo cáo cảnh báo người mua hàng nên cảnh giác khi mua các sản phẩm này trên các trang web của bên thứ ba và kêu gọi chính phủ “khẩn cấp” cải cách bảo vệ người tiêu dùng.

Ngày 22/7/2025, Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đã công bố thông tin về một hoạt động kiểm tra đột xuất đối với một cơ sở kinh doanh mỹ phẩm, hàng tiêu dùng, đồ điện gia dụng tại phường Hoàng Mai, thành phố Hà Nội. Hoạt động kiểm tra này được thực hiện bởi Đoàn kiểm tra thuộc Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước phối hợp với Công an thành phố Hà Nội.

Trong quá trình kiểm tra, đoàn kiểm tra đã phát hiện ra một số lượng lớn các sản phẩm đồ gia dụng không có thông tin thể hiện trên nhãn hàng hóa cũng như không có tài liệu kèm theo hàng hóa. Không chỉ vậy, cơ sở kinh doanh này cũng không có chứng từ, chứng nhận xuất xứ, hợp đồng, hóa đơn mua bán cũng như tờ khai hải quan đối với các sản phẩm này. Số lượng hàng hóa vi phạm lên tới hàng trăm loại sản phẩm khác nhau.

Thông tin từ Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước cho biết, việc kiểm tra này là một phần trong nỗ lực nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và tăng cường kiểm soát đối với các hoạt động kinh doanh hàng hóa trên thị trường. Đồng thời, đây cũng là biện pháp để ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước đang tiếp tục phối hợp với các cơ quan chức năng có liên quan để tiến hành xác minh và xử lý triệt để các vi phạm đã được phát hiện. Thông tin chi tiết hơn về kết quả kiểm tra cũng như các biện pháp xử lý tiếp theo sẽ được cơ quan chức năng thông báo trong thời gian tới.

Vấn nạn hàng giả, hàng nhái đang trở thành một thách thức lớn đối với nền kinh tế và người tiêu dùng trên toàn quốc. Tình trạng này không chỉ gây ra những hệ lụy cho nền kinh tế mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và quyền lợi của người tiêu dùng, cũng như làm suy giảm sức cạnh tranh của các doanh nghiệp hoạt động chân chính. Đặc biệt, việc lợi dụng thương mại điện tử để kinh doanh, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu, hàng không rõ nguồn gốc có xu hướng gia tăng, đặt ra những thách thức mới cho cơ quan chức năng trong việc kiểm soát và ngăn chặn.

Trước thực trạng trên, việc ngăn chặn và đẩy lùi vấn nạn hàng giả đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ của lực lượng chức năng, cũng như sự tham gia mạnh mẽ của cộng đồng doanh nghiệp. Sự hợp tác giữa các bên là giải pháp hữu hiệu để làm lành mạnh thị trường, ngăn ngừa từ gốc những vi phạm và bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng.

Hàng giả, hàng nhái ngày càng được tạo ra với sự tinh vi cao, với các sản phẩm được làm giả từ tem nhãn đến mã QR và được bán với giá thấp hơn so với sản phẩm chính hãng. Điều này khiến người tiêu dùng khó phân biệt và dễ dàng bị lừa mua phải hàng giả. Nhiều doanh nghiệp đã gặp phải vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng và đã phải phối hợp với các lực lượng chức năng để xử lý.

Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu (Eurostars JSC) là một trong những đơn vị gặp nhiều vấn đề về hàng giả, hàng kém chất lượng. Ông Trần Việt Hải, Chủ tịch Hội đồng quản trị Công ty cổ phần Ngôi sao châu Âu cho biết, doanh nghiệp của ông đã gặp phải các đối tượng làm giả giấy tờ nguồn gốc nước ngoài để đưa ra thị trường hàng trăm nghìn sản phẩm giả.

Không chỉ Eurostars JSC, Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cũng đã có nhiều kinh nghiệm trong việc chống hàng giả, vi phạm sở hữu trí tuệ. Ông Hàn Ngọc Anh, Giám đốc Điều hành Công ty cổ phần Dược phẩm Thái Minh cho biết, công ty đã triển khai chương trình đổi vỏ lấy quà để hỗ trợ khách hàng dùng lâu dài và đã cài mã định danh cho sản phẩm để giúp khách hàng kiểm tra sản phẩm.

Báo cáo của Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia cho thấy, tình trạng hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ ngày càng được sản xuất trên quy mô lớn, có dấu hiệu tăng dần. Các hành vi gian lận thương mại ngày càng tinh vi, phức tạp và khó kiểm soát. Trong 6 tháng đầu năm 2025, các đơn vị chức năng và các địa phương đã bắt giữ, xử lý 50.736 vụ việc vi phạm; thu nộp ngân sách hơn 6.532,6 tỷ đồng (tăng 7,68% so với cùng kỳ); khởi tố hình sự 1.875 vụ (tăng 188,46% so với cùng kỳ), 3.235 đối tượng (tăng 69,11% so với cùng kỳ).

Để ngăn chặn và đấu tranh với vấn nạn hàng giả, ông Trần Hữu Linh, Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) cho hay, trong thời gian tới, Cục sẽ tiếp tục chỉ đạo lực lượng quản lý thị trường cả nước đẩy mạnh giám sát thị trường thông qua công nghệ số, kết nối dữ liệu liên thông và hoàn thiện cơ chế pháp lý phù hợp với đặc thù thương mại hiện đại, đặc biệt là thương mại điện tử. Cùng với đó, lực lượng sẽ triển khai các chuyên đề kiểm tra hàng giả, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ sẽ tiếp tục được triển khai, song song với hoạt động tuyên truyền, ký cam kết với tổ chức, cá nhân kinh doanh trên nền tảng số để nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật.

Lãnh đạo thành phố Hà Nội đã yêu cầu các sở, ngành thành viên Ban Chỉ đạo 389 Thành phố, ủy ban nhân dân các xã, phường cương quyết xử lý triệt để đối với các vấn đề liên quan đến sức khoẻ và an toàn của người dân như: thực phẩm bẩn, dược phẩm, mỹ phẩm… Lãnh đạo thành phố cũng lưu ý các lực lượng tập trung tăng cường kiểm tra đột xuất các địa bàn, lĩnh vực, mặt hàng trọng điểm, nhất là kinh doanh trên thương mại điện tử, đồng thời đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến pháp luật để nâng cao ý thức, trách nhiệm, ý thức của người dân và doanh nghiệp ‘nói không’ với hàng giả; hỗ trợ người dân và doanh nghiệp xây dựng thương hiệu, đăng ký sở hữu trí tuệ, sản xuất, kinh doanh đúng chất lượng, công bố đối với sản phẩm theo quy định.

Trong thời gian gần đây, vấn đề hàng giả và hàng độc hại đã trở thành một mối quan ngại lớn đối với người dân. Những mặt hàng này đã len lỏi vào cuộc sống hàng ngày thông qua các loại thực phẩm, dược phẩm, và hàng tiêu dùng. Mới đây, trong một đợt cao điểm chống hàng giả, hàng lậu, và gian lận thương mại, Công an TP.HCM đã thu giữ hàng hóa trị giá lên đến 40 tỷ đồng.

Trong số các vụ điển hình, cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 30.000 đơn vị mỹ phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ tại Việt Nam như Johnson’s baby, Clear, Sensodyne, Nivea, Romano… Ngoài ra, một đường dây sản xuất 220.000 chai nhớt giả thương hiệu Castrol, Yamaha, Honda cũng bị phát hiện. Đáng chú ý, một băng nhóm sản xuất dầu gió con ó giả nhãn hiệu ‘Eagle Brand Medicated Oil’ của Singapore với số lượng gần 70.000 chai cũng bị triệt phá.

Theo thống kê, năm 2024, có 47.000 vụ hàng giả, gian lận được xử lý, với xu hướng tăng trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội. Điều này đặt ra câu hỏi về lý do tại sao những sản phẩm độc hại này vẫn được sản xuất và tiêu thụ. Câu trả lời nằm ở chính người tiêu dùng, những người vô tình biến mình thành ‘con tin’ của việc chạy theo giá rẻ mà quên mất kiểm chứng chất lượng thực tế.

Một khảo sát về hành vi mua sắm bốc đồng trên 400 người dân ở TP.HCM cho thấy, có đến 36% người được hỏi thừa nhận họ thường xuyên mua hàng mà không kiểm tra kỹ chất lượng, nguồn gốc sản phẩm. Lý do chủ yếu là tâm lý ‘sợ lỡ deal’, sợ bỏ lỡ cơ hội mua hàng giảm giá. Con số 68% tin tưởng tuyệt đối vào người nổi tiếng quảng cáo càng cho thấy sức mạnh của marketing trong việc chi phối quyết định mua sắm. Đặc biệt, 82% người tiêu dùng chọn sản phẩm dựa trên yếu tố giá cả, thay vì chất lượng.

Chuyện khởi nghiệp với dòng chả lụa thuần khiết, không hàn the, gói bằng lá chuối tự nhiên, buộc bằng lạt tre, nhưng thất thế trước nhóm hàng giá rẻ chỉ 80.000-100.000 đồng/kg, cho thấy một bộ phận người tiêu dùng coi trọng giá rẻ hơn sức khỏe. Điều này cho thấy cần có một chiến lược toàn diện để giải quyết vấn đề này.

Để tạo ra ‘phép màu’ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cần triển khai chiến lược toàn diện trên ba vấn đề chính. Mỗi người tiêu dùng cần được trang bị kỹ năng cơ bản như đọc nhãn mác, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ, không tin mù quáng vào quảng cáo… Về mặt pháp lý, cần xử phạt nghiêm khắc các doanh nghiệp vi phạm môi trường, xử lý hình sự nghiêm minh các hành vi sản xuất thực phẩm độc hại, công khai rộng rãi danh tính người vi phạm trên mọi phương tiện thông tin đại chúng.

Cuộc chiến với hàng giả, độc hại rõ ràng không đơn thuần là vấn đề y tế công cộng, mà còn là cuộc chiến về đạo đức kinh doanh và niềm tin xã hội. Chỉ khi nào người tiêu dùng thực sự đặt sức khỏe và chất lượng cuộc sống lên trên yếu tố giá cả, khi đó Việt Nam mới có thể tạo ra ‘phép màu’ về tiêu dùng, góp phần vào cuộc chiến chống hàng giả. Thời gian tới, người tiêu dùng cần nâng cao nhận thức và có những quyết định mua sắm thông minh để bảo vệ bản thân và cộng đồng.

Chúng ta hy vọng rằng thông qua những nỗ lực của cơ quan chức năng và sự thay đổi trong nhận thức của người tiêu dùng, vấn đề hàng giả và hàng độc hại sẽ được giải quyết một cách triệt để. Bằng cách cùng nhau tạo ra một môi trường tiêu dùng an toàn và lành mạnh, chúng ta có thể xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn cho tất cả mọi người.

Thời gian gần đây, hàng loạt vụ việc sữa giả, thực phẩm chức năng kém chất lượng bị phanh phui đã phơi bày những lỗ hổng nghiêm trọng trong công tác quản lý chất lượng thực phẩm. Nhiều sản phẩm được phép lưu hành chỉ dựa trên hồ sơ, doanh nghiệp tự công bố và tự chịu trách nhiệm, trong khi khâu kiểm nghiệm thực tế gần như bị bỏ qua.

Cơ chế hậu kiểm được áp dụng sau khi sản phẩm đã ra thị trường, song lại không thực hiện thường xuyên, tạo điều kiện để các sản phẩm giả, kém chất lượng dễ dàng “lọt lưới”. Theo quy định hiện hành, doanh nghiệp chỉ cần nộp hồ sơ công bố chất lượng sản phẩm tới cơ quan chức năng. Sau khi được cấp số tiếp nhận, sản phẩm có thể đưa ra thị trường và doanh nghiệp sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm về tính an toàn.

Tuy nhiên, việc hậu kiểm, lấy mẫu sản phẩm trên thị trường để kiểm tra thành phần, chất lượng lại không được tiến hành định kỳ hay rộng khắp. Chính điều này khiến nhiều sản phẩm không hề qua khâu kiểm nghiệm độc lập vẫn ung dung bày bán, trong khi công dụng, thành phần được kê khai lại “hào nhoáng” một cách dễ dàng trên giấy tờ.

Thực trạng này tạo ra kẽ hở lớn cho hành vi gian dối. Doanh nghiệp có thể cố tình giảm tỷ lệ hoạt chất, phóng đại công dụng nhằm cắt giảm chi phí và thu lợi bất chính. Vụ việc sữa giả quy mô lớn bị phát hiện vào tháng 4/2025 là ví dụ điển hình. Gần 600 loại sản phẩm bị xác định không đạt chất lượng như công bố, có mẫu chỉ chứa 50-70% hàm lượng dinh dưỡng, thậm chí có sản phẩm hoàn toàn không chứa thành phần đã quảng cáo.

Điều đáng nói là tất cả những sản phẩm này đều đã được cấp phép lưu hành, nghĩa là quá trình thẩm định chỉ dừng lại ở hồ sơ mà không hề có kiểm nghiệm thực tế nào. Không chỉ dừng lại ở sữa, tình trạng này còn lan sang các loại thực phẩm chức năng. Trên thị trường, không khó để bắt gặp những sản phẩm được giới thiệu có công dụng như thuốc điều trị: hỗ trợ chữa ung thư, tiểu đường, tăng chiều cao, sinh lý…

Những lời quảng cáo này phần lớn không được kiểm chứng. Người tiêu dùng, trong khi mong mỏi tìm kiếm giải pháp cho sức khỏe, lại dễ bị đánh lừa bởi thông tin mập mờ. Sự nhập nhèm giữa thực phẩm chức năng và thuốc điều trị có thể khiến người bệnh từ chối điều trị y khoa chính thống, dẫn đến hậu quả nghiêm trọng.

Tình trạng công bố chất lượng trên giấy nhưng không có kiểm tra thực tế đang làm suy yếu toàn bộ hệ thống kiểm soát chất lượng. Trong khi đó, ở nhiều quốc gia phát triển, sản phẩm trước khi được lưu hành bắt buộc phải trải qua kiểm nghiệm độc lập về độ an toàn, hiệu quả và chất lượng.

Các cơ sở sản xuất cũng phải tuân thủ chuẩn GMP, truy xuất được nguồn gốc nguyên liệu và đảm bảo chất lượng ở mọi khâu trong chuỗi cung ứng. Sự chặt chẽ trong quản lý giúp các nước này kiểm soát tốt hơn nguy cơ từ hàng giả, hàng kém chất lượng.

Trước thực trạng đáng lo ngại trên, Chính phủ đã có những động thái mạnh mẽ nhằm siết chặt quản lý thị trường. Mới đây, Nghị quyết số 205/NQ-CP được ban hành với yêu cầu rõ ràng: Tăng cường kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng nhập lậu, đặc biệt là các mặt hàng thiết yếu như sữa, thuốc và thực phẩm.

Lực lượng quản lý thị trường toàn quốc được giao trọng trách triển khai quyết liệt chỉ đạo này, nhằm dẹp bỏ tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ và kinh doanh hàng không rõ nguồn gốc.

Thông điệp được truyền đi là rất rõ ràng: Không còn vùng xám cho những hành vi trục lợi từ sản phẩm ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe cộng đồng. Trong bối cảnh người tiêu dùng liên tiếp bị mất niềm tin bởi các vụ việc hàng giả bị phát hiện, sự quyết liệt từ Chính phủ là điều cần thiết để trấn an dư luận và tạo điểm tựa pháp lý cho lực lượng chức năng.

Đã đến lúc phải bịt kín những kẽ hở trong quy trình cấp phép sản phẩm thực phẩm chức năng, sữa bột và các mặt hàng nhạy cảm khác. Cần quy định bắt buộc kiểm nghiệm chất lượng thực tế trước và sau khi cấp phép, đồng thời tăng cường hậu kiểm định kỳ. Chỉ khi chất lượng được kiểm soát chặt chẽ từ gốc đến ngọn, niềm tin người tiêu dùng mới có thể được khôi phục và môi trường kinh doanh mới thực sự lành mạnh.

Bộ trưởng Công Thương mới đây đã yêu cầu các cơ quan quản lý thị trường địa phương đẩy mạnh các đợt cao điểm nhằm ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Yêu cầu này xuất phát từ bối cảnh tình hình vi phạm trong sản xuất và kinh doanh hàng hóa, đặc biệt là những mặt hàng ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người tiêu dùng như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm chức năng, và thực phẩm thiết yếu, đang có xu hướng gia tăng với tính chất và mức độ ngày càng tinh vi và phức tạp.

Bộ trưởng nhấn mạnh rằng các Sở Công Thương địa phương, các đơn vị của Bộ, và hiệp hội ngành hàng cần phải khẩn trương và chủ động thực hiện đồng bộ, quyết liệt, và hiệu quả các nhiệm vụ và giải pháp đã được giao, phù hợp với mô hình chính quyền mới. Đồng thời, cần chủ động và tích cực tham gia vào đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, và xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ.

Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước được yêu cầu phối hợp chặt chẽ với Sở Công Thương các tỉnh để chỉ đạo Chi cục Quản lý thị trường tiếp tục đẩy mạnh cao điểm đấu tranh ngăn chặn tình trạng buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả, bao gồm cả sữa giả, thuốc giả, thực phẩm chức năng giả, và thực phẩm không đảm bảo chất lượng.

Đặc biệt, Bộ Công Thương cũng yêu cầu tăng cường kiểm tra đối với thực phẩm giả, không rõ nguồn gốc, bán qua sàn thương mại điện tử, mạng xã hội, livestream, và xử lý các kho hàng không đăng ký, giao dịch không có chứng từ hợp lệ. Theo báo cáo của Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, trong 6 tháng đầu năm, lực lượng Quản lý thị trường trên cả nước đã kiểm tra 11.568 vụ, xử lý 9.919 vụ vi phạm với tổng số tiền xử lý vi phạm hành chính lên đến 266 tỷ đồng.

Việc tăng cường kiểm tra và xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm nhằm đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng và tạo môi trường kinh doanh lành mạnh cho các doanh nghiệp. Trong thời gian tới, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục chỉ đạo quyết liệt và sâu sát hơn nữa để kịp thời ngăn chặn và xử lý các hành vi vi phạm.

Liên quan đến các hoạt động kiểm tra, Bộ Công Thương cũng kêu gọi sự phối hợp chặt chẽ từ người tiêu dùng và các doanh nghiệp trong việc cung cấp thông tin về các trường hợp nghi ngờ buôn lậu, gian lận thương mại, và hàng giả để có biện pháp xử lý kịp thời.