Từ ngày 1.1.2026, việc tính tiền đền bù khi Nhà nước thu hồi đất có thể sẽ trải qua những biến động đáng kể do áp dụng bảng giá đất mới, vốn được xây dựng để tiệm cận với giá thị trường. Luật Đất đai 2024 và Nghị định 151/2025/NĐ-CP đã đặt ra các quy định mới, theo đó, UBND cấp tỉnh sẽ tiến hành xây dựng và quyết định bảng giá đất lần đầu, dự kiến áp dụng từ ngày 1.1.2026.

Hằng năm, UBND cấp tỉnh có trách nhiệm quyết định điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất để công bố và áp dụng từ ngày 1.1 của năm tiếp theo. Bảng giá đất sẽ được xây dựng theo khu vực, vị trí và được UBND tỉnh công bố và áp dụng từ ngày 1.1.2026. Quá trình điều chỉnh bảng giá đất nhằm mục đích tiệm cận với giá đất thị trường, mà trong đó, giá đền bù đất được tính theo giá đất cụ thể.

Tiền đền bù khi thu hồi đất sẽ được tính dựa trên giá đất cụ thể. Theo quy định tại khoản 3 Điều 159 Luật Đất đai 2024, giá đất cụ thể được xác định bằng phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất được tính như sau: Giá đất của thửa đất cần định giá (1m2) = giá đất trong bảng giá đất của thửa đất cần định giá x hệ số điều chỉnh giá đất.

Các yếu tố ảnh hưởng đến giá đất được quy định tại Điều 8 Nghị định 71/2024/NĐ-CP bao gồm vị trí, địa điểm của thửa đất, khu đất; điều kiện về giao thông, cấp thoát nước, cấp điện; diện tích, kích thước, hình thể của thửa đất, khu đất; các yếu tố liên quan đến quy hoạch xây dựng; hiện trạng môi trường, an ninh; thời hạn sử dụng đất và các yếu tố khác ảnh hưởng đến giá đất phù hợp với điều kiện thực tế, truyền thống văn hóa, phong tục tập quán của địa phương.

Do đó, từ ngày 1.1.2026, với việc áp dụng giá đất thị trường vào bảng giá đất sẽ ảnh hưởng đến giá đền bù đất. Giá đền bù có thể sẽ cao hơn so với hiện nay, trừ trường hợp bồi thường bằng việc cho thuê đất trả tiền một lần cho cả thời gian thuê thì giá đất tính tiền thuê đất sẽ là giá đất cụ thể do UBND cấp có thẩm quyền quyết định ngay tại thời điểm phê duyệt.

Trong quá trình chờ xây dựng bảng giá đất mới, thành phố Cần Thơ sẽ tạm thời áp dụng 3 bảng giá đất cũ của Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng đến hết năm 2025. Quyết định này nhằm giúp thành phố ổn định chính sách đất đai sau khi được sáp nhập.

Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Ngô Thái Chân cho biết, sau khi thành phố Cần Thơ được thành lập, nhiều khu vực giáp ranh giữa ba đơn vị hành chính cũ dù liền kề nhưng có chênh lệch lớn về giá đất chính sách bồi thường. Điều này đã gây ra khó khăn trong quản lý và thực hiện chính sách đền bù, giải phóng mặt bằng. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã kiến nghị UBND thành phố Cần Thơ cho phép tiếp tục sử dụng 3 bảng giá đất cũ đến ngày 31/12/2025.

Theo ông Chân, việc xây dựng bảng giá đất mới cần khoảng 6-7 tháng và sẽ được trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, phê duyệt để có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Về mặt pháp lý, ông Ngô Thái Chân khẳng định việc tiếp tục áp dụng các văn bản quy phạm pháp luật, trong đó có bảng giá đất và chính sách bồi thường của ba địa phương cũ là hoàn toàn phù hợp với quy định của pháp luật.

Từ cơ sở pháp lý đó, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã trình UBND TP Cần Thơ để tiếp tục trình Hội đồng nhân dân thành phố xem xét, ban hành nghị quyết cho phép sử dụng tạm thời 3 bảng giá đất và 3 chính sách bồi thường cũ.

Chủ tịch UBND TP Cần Thơ Trần Văn Lâu cho biết, việc xây dựng bảng giá đất thống nhất cho TP Cần Thơ mới cần ít nhất 6 tháng. Thành phố sẽ phải rà soát, đánh giá và cập nhật các thông tin về đất đai để xây dựng bảng giá đất mới phù hợp và thống nhất.

Việc tạm thời áp dụng 3 bảng giá đất cũ sẽ giúp thành phố Cần Thơ ổn định chính sách đất đai trong thời gian chờ xây dựng bảng giá đất mới. Đồng thời, thành phố cũng sẽ tiếp tục hoàn thiện các quy định và chính sách liên quan đến đất đai để đảm bảo quyền lợi của người dân và doanh nghiệp.

Trước đó, thành phố Cần Thơ được thành lập trên cơ sở nhập toàn bộ diện tích tự nhiên và dân số của thành phố Cần Thơ cũ, huyện Châu Thành, huyện Vĩnh Thạnh của tỉnh Hậu Giang và huyện Mường Khai của tỉnh Sóc Trăng. Việc sáp nhập này đã tạo ra một số khó khăn trong việc quản lý và điều hành chính sách đất đai, đòi hỏi thành phố cần có những giải pháp phù hợp để ổn định và phát triển.

Hiện nay, thành phố Cần Thơ đang tập trung hoàn thiện các quy định và chính sách liên quan đến đất đai, nhằm đảm bảo tính thống nhất và phù hợp với tình hình thực tế.