Điều tra sơ bộ về vụ tai nạn máy bay Boeing 787 của Air India

Kết quả điều tra sơ bộ về vụ tai nạn máy bay Boeing 787 của hãng hàng không Air India tháng trước cho thấy, công tắc cấp nhiên liệu cho động cơ đã bị chuyển sang chế độ tắt một cách bất thường ngay trước khi xảy ra thảm kịch.

Cục Điều tra Tai nạn Máy bay Ấn Độ (AAIB) sáng ngày 12/7 công bố kết luận điều tra sơ bộ về vụ rơi máy bay Boeing 787 Dreamliner của hãng Air India ngày 12/6, khiến 275 người tử vong.

Phân tích dữ liệu hộp đen cho thấy, công tắc nguồn cung cấp nhiên liệu cho động cơ đã bị tắt một cách bất thường ngay sau khi chiếc máy bay vừa rời khỏi mặt đất. Hiện chưa có thông tin về lý do tại sao công tắc đó bị tắt.

Các chuyên gia an toàn hàng không của Mỹ cho biết, phi công sẽ không thể vô tình bật hoặc tắt công tắc nhiên liệu. Việc tắt nhiên liệu sẽ khiến động cơ dừng hoạt động, nên công tắc bật-tắt đó chỉ được sử dụng khi máy bay đã tiếp cận sân bay (khi hạ cánh) và trong trường hợp khẩn cấp (như cháy động cơ).

Trong đoạn ghi âm buồng lái của chiếc Boeing 787, một trong hai phi công đã hỏi người kia về lý do tại sao lại tắt nhiên liệu đến động cơ. “Phi công còn lại trả lời rằng ông ấy không hề làm vậy”, báo cáo nêu.

Reuters tiết lộ thêm, cơ trưởng điều khiển chiếc máy bay trong vụ việc là Sumeet Sabharwal, 56 tuổi, có tổng cộng 15.638 giờ bay. Ông cũng là một giáo viên hướng dẫn bay kỳ cựu của Air India. Cơ phó của chuyến bay là phi công Clive Kunder, 32 tuổi, có tổng cộng 3.403 giờ bay.

Phân tích hình ảnh từ camera CCTV ghi lại quá trình cất cánh của chiếc Boeing 787 cho thấy, máy bay đã kích hoạt nguồn năng lượng dự phòng từ tuabin nén khí sau khi rời mặt đất. Reuters mô tả đây là dấu hiệu cho thấy động cơ mất công suất.

Tại hiện trường vụ tai nạn, cả 2 công tắc nhiên liệu cho 2 động cơ đều được tìm thấy ở vị trí bật. Kết luận điều tra sơ bộ nêu rằng, cả 2 động cơ chỉ được bật lại ngay trước khi phi cơ va chạm.

Hãng hàng không Air India cùng ngày xác nhận họ đã nhận được kết quả điều tra sơ bộ. Hãng khẳng định đang hợp tác với các nhà chức trách và từ chối bình luận thêm về vụ việc. Nhà sản xuất Boeing cũng chưa đưa ra tuyên bố nào về kết luận điều tra sơ bộ của AAIB.

Chiếc Boeing 787 Dreamliner của Air India rơi khi cất cánh từ sân bay Ahmedabad (Ấn Độ) để đi London (Anh) ngày 12/6. Chiếc máy bay thất tốc khi đạt độ cao gần 200m rồi lao xuống tòa nhà ký túc xá của Trường Cao đẳng Y khoa B. J. và phát nổ, khiến 241 người trong tổng số 242 người trên khoang cùng hàng chục người khác dưới mặt đất thiệt mạng.

Một chiếc máy bay chở khách của hãng Air India đang trên đường đến London, Anh, đã gặp tai nạn nghiêm trọng khi bất ngờ lao xuống đất ngay sau khi rời khỏi đường băng tại sân bay Ahmedabad, Ấn Độ. Tất cả hành khách và thành viên phi hành đoàn trên máy bay đều thiệt mạng, ngoại trừ một người.

Theo báo cáo của Cục Điều tra tai nạn máy bay Ấn Độ (AAIB) hôm 11/7, các công tắc điều khiển nhiên liệu trong buồng lái của chiếc Boeing 787 Dreamliner do hãng Air India khai thác đã bị chuyển chế độ, dẫn đến việc động cơ bị thiếu nhiên liệu.

Báo cáo chỉ ra rằng, hai công tắc điều khiển quá trình đưa nhiên liệu vào động cơ gần như cùng lúc chuyển từ chế độ “hoạt động” sang chế độ “ngắt” ngay sau khi máy bay rời mặt đất. Điều này khiến nhiên liệu không được đưa vào buồng đốt, động cơ máy bay mất lực đẩy và máy bay hạ độ cao nhanh chóng.

Trong bản ghi âm buồng lái có giọng một trong hai phi công hỏi người còn lại tại sao lại ngắt công tắc. Tuy nhiên, phi công kia trả lời rằng anh ta không làm như vậy.

Ngay sau đó, các công tắc được đảo chiều về vị trí ban đầu và tai nạn xảy ra khi động cơ đang trong quá trình khởi động lại. Đáng nói, một phi công đã phát tín hiệu khẩn cấp “Mayday”. Nhân viên kiểm soát không lưu đã gọi cho máy bay nhưng không nhận được phản hồi và chỉ nhìn thấy máy bay rơi ở phía xa.

Trên máy bay Boeing 787, các công tắc ngắt nhiên liệu nằm giữa hai ghế ngồi của hai phi công. Các công tắc được bảo vệ ở hai bên bằng một thanh kim loại và có cơ chế khóa nhằm ngăn chặn việc ngắt thiết bị đột ngột. Cơ trưởng 56 tuổi đã có hơn 15.000 giờ bay. Cơ phó 32 tuổi cũng có hơn 3.400 giờ kinh nghiệm.

Các nhà điều tra Ấn Độ nhấn mạnh, các thiết lập trên thiết bị được tìm thấy trong đống đổ nát ở trạng thái bình thường để máy bay cất cánh. Theo báo cáo, nhiên liệu của máy bay đã được kiểm tra và chất lượng đạt yêu cầu, đồng thời không quan sát thấy hoạt động đáng kể nào của các loài chim ở khu vực gần đường bay.

Chuyến bay 171 của hãng Air India cất cánh từ sân bay quốc tế Sardar Vallabhbhai Patel ở Ahmedabad, bang Gujarat, miền tây Ấn Độ hôm 12/6. Chiếc Boeing 787-8 Dreamliner gặp nạn khi đang trên đường đến sân bay Gatwick, London.

Air India cho biết, có 242 hành khách và nhân viên phi hành đoàn trên máy bay. Trong đó có 169 công dân Ấn Độ, 53 người Anh, 7 người Bồ Đào Nha và một người Canada. Ngoài hành khách trên máy bay, một số người dưới mặt đất đã thiệt mạng do máy bay đâm vào ký túc xá của Trường Cao đẳng Y khoa và Bệnh viện BJ. Theo báo cáo, vụ tai nạn khiến tổng cộng 260 người tử vong.

Cơ quan điều tra Ấn Độ đã phát hiện một chi tiết quan trọng trong quá trình điều tra vụ tai nạn máy bay Boeing 787 của Air India hồi tháng 6. Theo đó, hai công tắc nhiên liệu của máy bay đã bị tắt ngay trước khi máy bay rơi, khiến 260 người thiệt mạng.

Kết quả điều tra sơ bộ do Cục Điều tra Tai nạn Hàng không Ấn Độ công bố ngày 11/7 cho thấy, trước khi máy bay lao xuống đất, công tắc cấp nhiên liệu cho hai động cơ đã bị chuyển sang chế độ ‘ngắt’. Sự việc diễn ra chỉ một giây trước khi máy bay bắt đầu giảm tốc độ.

Trong đoạn ghi âm từ buồng lái, một phi công tỏ ra bối rối khi hỏi đồng nghiệp về việc ngắt nhiên liệu, nhưng người kia khẳng định không thực hiện hành động này. Báo cáo không nêu giả thiết về nguyên nhân dẫn tới hành động này.

Ngay sau sự cố, máy bay mất nhanh độ cao. Dù các công tắc được chuyển lại trạng thái ‘hoạt động’ và động cơ tái khởi động, một phi công đã phải phát tín hiệu khẩn cấp ‘Mayday’.

Tai nạn xảy ra với chuyến bay số hiệu AI171, cất cánh từ sân bay Ahmedabad, bang Gujarat vào chiều 12/6. Máy bay rơi chỉ vài chục giây sau khi cất cánh, đâm xuống khu ký túc xá của một trường y gần đó.

Trên khoang có 230 hành khách, trong đó có 169 công dân Ấn Độ, 53 người Anh, 7 người Bồ Đào Nha, một người Canada và 12 thành viên phi hành đoàn.

Thảm kịch khiến 241 người trên máy bay và 19 người dưới mặt đất thiệt mạng, chỉ một hành khách người Anh sống sót. Hàng chục người khác dưới mặt đất cũng bị thương.

Air India khẳng định chiếc Boeing 787 được bảo dưỡng định kỳ và không phát sinh lỗi kỹ thuật trước khi gặp nạn. Đây là tai nạn chết người đầu tiên của dòng máy bay này kể từ khi đưa vào khai thác thương mại năm 2011.

Cục Điều tra Tai nạn Hàng không cho biết hiện chưa đưa ra khuyến cáo nào với Air India, Boeing hay nhà sản xuất động cơ General Electric, hàm ý sự cố không xuất phát từ lỗi kỹ thuật hệ thống. Cơ quan này đang tiếp tục điều tra và yêu cầu các bên liên quan cung cấp thêm bằng chứng, tài liệu làm rõ vụ việc.

Một sự cố nghiêm trọng liên quan đến vụ tai nạn máy bay của Air India đã được tiết lộ trong báo cáo sơ bộ, cho thấy hai công tắc nhiên liệu của động cơ chiếc Boeing 787 đã bị chuyển sang chế độ ‘ngắt’ chỉ một giây sau khi cất cánh. Sự việc này có thể đã dẫn đến việc máy bay mất lực đẩy và rơi xuống đất, gây ra thảm họa khiến 260 người thiệt mạng.

Công tắc nhiên liệu trên máy bay thương mại được thiết kế để điều tiết dòng nhiên liệu vào động cơ. Chúng thường được sử dụng khi máy bay ở mặt đất hoặc trong tình huống khẩn cấp khi đang bay. Các chuyên gia hàng không khẳng định rằng công tắc nhiên liệu không thể bị kích hoạt một cách vô tình, mà cần phải có một hành động có chủ đích từ phi công.

John Cox, chuyên gia an toàn hàng không hàng đầu của Mỹ, cho biết hệ thống điện và dây dẫn điều khiển công tắc nhiên liệu hoạt động độc lập với hệ thống điều khiển các van nhiên liệu, giúp tăng cường tính an toàn.

Trên máy bay Boeing 787, công tắc điều khiển nhiên liệu được đặt bên dưới cần đẩy lực. Công tắc được thiết kế với lò xo giữ chặt vị trí, ngăn chặn việc tự động chuyển trạng thái. Để thay đổi trạng thái, phi công phải kéo công tắc lên và sau đó đẩy sang vị trí mới, đảm bảo rằng bất kỳ thay đổi nào cũng là hành động có chủ đích.

Khi công tắc ở chế độ ‘RUN’, nhiên liệu được cấp liên tục cho động cơ. Tuy nhiên, khi chuyển sang chế độ ‘CUTOFF’, nhiên liệu bị ngắt và động cơ ngừng hoạt động gần như ngay lập tức.

Dữ liệu từ hộp đen cho thấy chỉ vài giây sau cất cánh, hai công tắc nhiên liệu đã bị gạt từ ‘RUN’ sang ‘CUTOFF’, cách nhau đúng một giây. Ngay lập tức, động cơ bắt đầu mất lực đẩy.

Cuộc đối thoại giữa các phi công cho thấy một người hỏi: ‘Tại sao lại ngắt nhiên liệu?’ và người còn lại trả lời: ‘Tôi không làm vậy’. Tuy nhiên, báo cáo không xác định được người nói là cơ trưởng hay cơ phó.

Chỉ vài giây sau, cả hai công tắc lại được đưa trở lại trạng thái ‘RUN’. Sau khi máy bay rơi, các mảnh vỡ được tìm thấy cho thấy công tắc đang ở vị trí hoạt động.

Quá trình tái khởi động động cơ trên Boeing 787 cần vài giây để hoàn tất. Trong trường hợp của Air India, thời gian đó không đủ để cứu chiếc máy bay.

Chuyên gia hàng không John Nance nhận định: ‘Không một phi công nào tỉnh táo lại đi ngắt công tắc nhiên liệu khi máy bay vừa rời khỏi đường băng. Đó là hành động không thể lý giải bằng quy trình thông thường.’

Khoảnh khắc máy bay Air India rơi ở Ahmedabad

Ngày 11-7, Cục Điều tra tai nạn máy bay Ấn Độ đã công bố báo cáo sơ bộ liên quan đến vụ tai nạn máy bay của Air India xảy ra vào ngày 12-6. Báo cáo nêu rõ tình tiết khiến nhiều người quan tâm về nguyên nhân có thể dẫn đến tai nạn.

Theo đó, máy bay đạt tốc độ không khí tối đa là 180 hải lý IAS. Ngay sau đó, công tắc ngắt nhiên liệu của cả 2 động cơ đã chuyển từ vị trí CHẠY sang vị trí CẮT trong khoảng thời gian 1 giây.

Khi công tắc nhiên liệu bị ngắt, động cơ N1 và N2 sẽ giảm hoạt động. Air India mô tả chiếc máy bay bắt đầu mất độ cao trước khi vượt qua bức tường bao quanh sân bay.

Ghi âm buồng lái cho thấy vào thời điểm đó, một phi công đã hỏi người kia tại sao lại cắt nhiên liệu nhưng người kia trả lời mình không làm vậy.

Một phi công đã phát đi tín hiệu khẩn cấp. Các nhân viên kiểm soát không lưu hỏi chuyện gì xảy ra, nhưng ngay sau đó họ chứng kiến chiếc máy bay bị rơi.

Báo cáo không xác định được câu nói nào là của cơ trưởng chuyến bay, cũng như không giải thích được lý do công tắc nhiên liệu bị ngắt.

Cục Điều tra Tai nạn máy Ấn Độ cho biết ở giai đoạn điều tra này, “không có hành động nào được khuyến nghị đối với các nhà sản xuất và vận hành động cơ Boeing787-8 và/hoặc GE GEnx-1B”.

Chuyên gia an toàn hàng không người Mỹ John Cox nhận xét với The Guaridan rằng các phi công không thể vô tình va chạm vào công tắc nhiên liệu mà khiến nó bị tắt đi được.

Đây là một công tắc được điều khiển bằng cách lật. Khi bị lật, động cơ gần như ngay lập tức bị ngắt. Nút này thường được sử dụng để tắt động cơ khi máy bay đã đến cổng sân bay và trong một số trường hợp khẩn cấp, chẳng hạn như cháy động cơ.

Báo cáo của Ấn Độ cũng không cho biết có trường hợp khẩn cấp nào cần phải tắt động cơ vào thời điểm đó.

Chuyến bay AI171 của Air India đã cất cánh từ TP Ahmedabad, bang Gujarat – Ấn Độ, sử dụng một chiếc Boeing787-8 Dreamliner và lên đường tới London – Anh vào hôm 12-6.

Tuy nhiên, chỉ ít phút sau khi cất cánh, tai nạn thảm khốc đã xảy ra, khiến 260 người thiệt mạng, bao gồm hầu hết hành khách trên máy bay (chỉ 1 người sống sót), toàn bộ phi hành đoàn và một số người dân dưới mặt đất.