Trong bối cảnh hiện nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội vàng để phát triển kinh tế tuần hoàn, một mô hình giúp ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Xu hướng này không chỉ giúp tiết kiệm tài nguyên, bảo vệ môi trường mà còn thúc đẩy các doanh nghiệp đổi mới sáng tạo.
Theo các chuyên gia, tiềm năng kinh tế tuần hoàn của Việt Nam rất lớn, đặc biệt là trong các lĩnh vực như nông nghiệp, công nghiệp, xây dựng, năng lượng và giao thông. Trong lĩnh vực rác thải và năng lượng tái tạo, nhiều doanh nghiệp đã triển khai các dự án xử lý rác thải và chuyển giao công nghệ, đánh dấu những bước tiến quan trọng trong việc hiện thực hóa mô hình kinh tế tuần hoàn.
TS. Nguyễn Đình Trọng, Chủ tịch Tập đoàn Công nghệ T-TECH Việt Nam, cho biết việc ứng dụng kinh tế tuần hoàn trong các nhà máy xử lý rác là bước cuối cùng của chu trình tái chế và tái sử dụng chất thải. Công ty của ông đã triển khai khoảng 200 dự án lò đốt rác tại 34 địa phương và đã biến phần rác đốt thành nhiên liệu phát điện. Điều này không chỉ giúp xử lý rác thải hiệu quả mà còn tạo ra nguồn năng lượng tái tạo sạch.
Bà Lê Hằng, Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Chế biến và xuất khẩu Thủy sản Việt Nam, nhấn mạnh sự cần thiết của việc đồng bộ hóa dữ liệu từ các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân. Việc xây dựng một nền tảng quốc gia để xác thực nguồn gốc sản phẩm và áp dụng công nghệ như blockchain sẽ giúp đảm bảo minh bạch và chống gian lận hiệu quả hơn trong chuỗi cung ứng.
PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách Nông nghiệp và Môi trường, khẳng định rằng kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu để ứng phó với khủng hoảng tài nguyên, biến đổi khí hậu và thúc đẩy tăng trưởng bền vững. Tuy nhiên, để phát triển kinh tế tuần hoàn, Việt Nam cần phải tháo gỡ nhanh chóng các điểm nghẽn, điển hình là các chính sách còn thiếu linh hoạt.
Một trong những thách thức lớn nhất là thiếu cơ chế ưu đãi thuế và tín dụng xanh hiệu quả, cũng như cần có một chiến lược rõ ràng hơn để tạo điều kiện đầu tư hạ tầng xử lý chất thải và chuyển giao công nghệ tuần hoàn. Luật Bảo vệ môi trường năm 2020 và các Nghị định sau đó đã tạo ra hành lang pháp lý cho mô hình phát triển kinh tế tuần hoàn, nhưng vẫn cần những thay đổi đột phá trong tư duy và chính sách để hiện thực hóa mục tiêu này.
Tóm lại, phát triển kinh tế tuần hoàn là xu hướng tất yếu và mang lại nhiều cơ hội cho Việt Nam. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu này, cần sự chung tay của cả chính phủ, doanh nghiệp và người dân trong việc xây dựng và thực hiện các chính sách phù hợp, đồng bộ và hiệu quả.