Israel – Một Quốc Gia Đổi Mới Toàn Diện: Hành Trình Từ Khởi Nghiệp Đến Công Nghệ Cao
Chính phủ Israel đã thực hiện một chiến lược quốc gia đúng đắn và táo bạo để trở thành một cường quốc công nghệ, bất chấp những hạn chế về tài nguyên và thị trường nội địa. Kể từ những năm 1990, chính phủ đã triển khai một loạt các biện pháp nhằm thu hút người nhập cư có trình độ cao, đặc biệt từ Liên Xô cũ, và thực hiện cải cách tài chính. Đồng thời, họ đã tạo dựng một nền tảng mạnh mẽ cho nghiên cứu và phát triển (R&D), mở ra kỷ nguyên mới cho sự phát triển của đất nước.
Chương trình Yozma, ra đời vào năm 1992, đã đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc thu hút vốn đầu tư mạo hiểm và xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp tại Israel. Với mô hình “góp vốn – chia sẻ rủi ro – thoái vốn có lợi”, chương trình này đã giúp Israel nhanh chóng sở hữu một hệ sinh thái đầu tư mạo hiểm sôi động. Hệ sinh thái này không chỉ thu hút dòng vốn toàn cầu mà còn khuyến khích sự phát triển của giới khởi nghiệp bản địa.
Sự thành công của mô hình này đã biến Israel trở thành quốc gia có mật độ quỹ đầu tư mạo hiểm và startup cao nhất thế giới tính theo đầu người. Làn sóng khởi nghiệp trong các lĩnh vực như viễn thông, chip, phần mềm nhúng, và bảo mật đã tạo ra làn sóng IPO đầu tiên trên NASDAQ. Đến nay, ngành công nghệ cao đã đóng góp hơn 20% GDP và hơn một nửa giá trị xuất khẩu của Israel.
Tư duy toàn cầu đã trở thành kim chỉ nam cho các startup Israel, giúp họ phát triển nhanh chóng, linh hoạt và có tầm nhìn vượt biên giới quốc gia. Bất chấp xung đột và bất ổn địa chính trị, ngành công nghệ Israel vẫn giữ được đà tăng trưởng mạnh mẽ. Các startup không chỉ sống sót mà còn vươn lên mạnh mẽ, đặc biệt trong các lĩnh vực công nghệ cao và quốc phòng.
Chính phủ Israel đã xác định khoa học và công nghệ là trụ cột quan trọng cho sự phát triển của quốc gia. Thay vì can thiệp hành chính, chính phủ đóng vai trò “kiến trúc sư hệ sinh thái đổi mới”, với chính sách đồng bộ, dài hạn và thích ứng theo thời cuộc. Chính phủ cũng hỗ trợ tài chính không hoàn lại cho các startup, ưu đãi thuế lớn cho trung tâm R&D của hơn 400 tập đoàn toàn cầu như Intel, Google, Apple.
Hệ thống giáo dục STEM được chú trọng từ phổ thông đến đại học, kết nối chặt chẽ với thị trường và công nghiệp. Điều này đã tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu của ngành công nghệ.
Ngày nay, Israel đang chuyển mình từ “Quốc gia khởi nghiệp” trở thành “Quốc gia đổi mới toàn diện”. Nơi đây, đổi mới sáng tạo không chỉ phục vụ thương mại mà còn hướng đến giải quyết các thách thức toàn cầu như biến đổi khí hậu, an ninh lương thực, chăm sóc sức khỏe và năng lượng tái tạo.
Sự chuyển mình này là kết quả của một hệ sinh thái trưởng thành, nơi doanh nghiệp, chính phủ, viện nghiên cứu và nhà đầu tư phối hợp để giải quyết các bài toán liên ngành. Quỹ đầu tư và chính sách công cũng dần chuyển hướng: hỗ trợ các công ty deep tech (công nghệ chuyên sâu), climate tech, hoặc các dự án công nghệ phục vụ cộng đồng.
