Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) vừa trình Thủ tướng Chính phủ một báo cáo cùng với đề xuất liên quan đến việc xây dựng chung cư cao tầng để nuôi lợn, một ý tưởng do hai doanh nghiệp trong ngành chăn nuôi đề xuất. Trong tờ trình của mình, Bộ NN&MT đã viện dẫn nhiều văn bản pháp lý hiện hành, trong đó có những quy định khuyến khích các cơ sở chăn nuôi áp dụng công nghệ cao và tiên tiến nhằm nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, đồng thời đảm bảo an toàn sinh học và bảo vệ môi trường.
Chăn nuôi lợn hiện là một ngành chủ lực của Việt Nam, đóng góp khoảng 62-65% vào tổng sản lượng thịt hơi các loại. Tính đến năm 2024, sản lượng thịt lợn hơi xuất chuồng đã đạt gần 5,2 triệu tấn, chiếm 4,3% tổng sản lượng thịt lợn toàn cầu và đứng thứ 6 thế giới. Tuy nhiên, trong giai đoạn 2019-2020, ngành chăn nuôi lợn còn đối mặt với nhiều thách thức khi chăn nuôi nhỏ lẻ vẫn chiếm tỷ trọng lớn, các chỉ tiêu kinh tế và kỹ thuật còn thấp, và chưa đáp ứng tốt các tiêu chuẩn về an toàn sinh học và kiểm soát dịch bệnh.
Sự bùng phát của dịch tả lợn châu Phi vào giai đoạn 2019-2020 đã gây ra thiệt hại nghiêm trọng, với hơn 9 triệu con lợn bị tiêu hủy, dẫn đến tổn thất kinh tế lên tới hơn 30.000 tỷ đồng. Đến tháng 4/2020, giá thịt lợn hơi xuất chuồng đã tăng lên mức kỷ lục là 105.000 đồng/kg, tác động trực tiếp đến chỉ số giá tiêu dùng (CPI) trong nước, khiến CPI tăng tới 6,73%.
Hai doanh nghiệp, Công ty Cổ phần Nông nghiệp BAF Việt Nam và Công ty Cổ phần Xuân Thiện Thanh Hóa, đã gửi văn bản đến Bộ NN&MT đề xuất triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng. BAF Việt Nam đề xuất dự án tổ hợp trại chăn nuôi lợn 6 tầng thông minh tại Tây Ninh, với quy mô 64.000 lợn nái sinh sản, sản xuất 1,6 triệu lợn thương phẩm mỗi năm; tổng mức đầu tư ước tính hơn 12.000 tỷ đồng.
Bộ NN&MT cho biết đã nghiên cứu mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Trung Quốc, nơi có hơn 2.000 mô hình, gần 4.500 tòa nhà cao tầng nuôi lợn. Mô hình này tích hợp công nghệ hiện đại, chăn nuôi thông minh như trí tuệ nhân tạo (AI), công nghệ chuỗi khối (Blockchain), giám sát bằng cảm biến, thu thập hình ảnh và âm thanh của từng cá thể lợn theo thời gian thực nhằm phân tích và cảnh báo sớm dịch bệnh.
Mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng được đánh giá có nhiều ưu điểm nổi trội so với phương pháp chăn nuôi truyền thống. Mô hình này nâng cao mức độ an toàn sinh học và an toàn dịch bệnh thông qua hệ thống xử lý nước thải, chất thải, khí thải thông minh. Ngoài ra, mô hình còn giúp tiết kiệm diện tích đất và hạ tầng dùng chung; rút ngắn thời gian giải phóng mặt bằng; tăng hiệu quả sử dụng đất lên đến 4,3 lần; và tiết kiệm nhân công khi một người có thể giám sát tới 2.000 con lợn.
Bộ NN&MT đang xin ý kiến của Thủ tướng và Phó Thủ tướng Chính phủ về việc cho phép triển khai mô hình chăn nuôi lợn trong nhà nhiều tầng tại Việt Nam. Mục tiêu của đề xuất này là nhằm giải quyết các vấn đề quan trọng về an ninh lương thực, an toàn dịch bệnh, và bảo vệ môi trường trong chăn nuôi lợn. Việc triển khai thành công mô hình này được kỳ vọng sẽ góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành chăn nuôi lợn Việt Nam trên thị trường quốc tế, cũng như đảm bảo an toàn thực phẩm cho người tiêu dùng.
