Thảm họa lật tàu Vịnh Xanh 58 tại Vịnh Hạ Long, Quảng Ninh, đã gây ra một trong những tai nạn hàng hải nghiêm trọng nhất trong lịch sử, cướp đi sinh mạng của 37 người và để lại hậu quả đau thương không thể khắc phục. Trong không khí tang tóc và chia buồn, cộng đồng đã thể hiện sự quan tâm và chia sẻ với các gia đình nạn nhân. Tuy nhiên, bên cạnh những hành động giúp đỡ và chia sẻ chân thành, một số cá nhân đã lợi dụng sự kiện đau thương này để dựng chuyện, chế ảnh sai sự thật và lan truyền thông tin giả mạo trên mạng xã hội.
Hành vi này không chỉ thể hiện sự phản cảm và vô đạo đức mà còn có thể phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Việc sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) để chế ảnh, dựng chuyện về thảm kịch nhằm mục đích tăng tương tác trên mạng xã hội không chỉ trái thuần phong mỹ tục, đi ngược với những giá trị đạo đức cơ bản của xã hội, mà còn là hành vi vi phạm pháp luật và cần bị xử lý nghiêm. Luật sư Nguyễn Văn Tuấn, Giám đốc Công ty Luật TGS, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, đã đưa ra nhận định về vấn đề này.
Theo Điều 101 Nghị định số 15/2020/NĐ-CP của Chính phủ, cá nhân, tổ chức cung cấp, chia sẻ thông tin giả mạo, sai sự thật, xuyên tạc, vu khống, xúc phạm uy tín của cơ quan, tổ chức, danh dự, nhân phẩm của cá nhân lên mạng xã hội có thể bị xử phạt hành chính. Mức phạt có thể áp dụng đối với cá nhân vi phạm là 5-10 triệu đồng, với tổ chức vi phạm là 10-20 triệu đồng. Ngoài ra, chủ thể vi phạm còn bị buộc gỡ bỏ thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn do thực hiện hành vi vi phạm.
Trong trường hợp hành vi bị xác định gây hậu quả nghiêm trọng trong xã hội, như làm hoang mang dư luận, gây phẫn nộ, bức xúc trong nhân dân, tạo tâm lý tiêu cực cho gia đình nạn nhân hay dẫn tới khó khăn, cản trở cho công tác cứu hộ, người vi phạm có thể bị xem xét trách nhiệm hình sự về tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của Nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 Bộ luật Hình sự 2015. Mức phạt có thể áp dụng là phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Trường hợp hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội, thì bị phạt tù từ 2-7 năm.
Mới đây, vào ngày 29/8, thông tin từ Bộ Công an cho biết, cơ quan này đã vào cuộc điều tra và làm rõ các trường hợp chia sẻ ảnh và thông tin sai lệch liên quan đến sự việc.
Rõ ràng, việc lan truyền thông tin giả mạo và chia sẻ ảnh không chính xác trên mạng xã hội là hành vi vi phạm pháp luật và có thể gây ra những hậu quả tiêu cực trong xã hội. Chúng ta cần có biện pháp phòng ngừa, phát hiện và xử lý kịp thời các hành vi này, khuyến khích sử dụng các nền tảng trực tuyến một cách có trách nhiệm và an toàn.
